Chaos in Tignes: ooggetuigenverslag een jaar na beruchte Tour-etappe

Woensdagavond 24 juli. De laatste stukjes droge worst wegkapen voor de brandende zon om toch het zoutpeil wat bij te werken. De verkenning van de Galibier via de Télegraphe in hartje zomer merk je wel. Dat het Tourpeloton er een dag later langstrekt, is aan alle gekte goed te merken. Ook het aantal Nederlanders is groot - niet geheel onbegrijpelijk door de vele successen deze ronde. We staan aan de vooravond van het Alpendrieluik dat de profrenners staat te wachten.

De spanning is groot, want met Steven Kruijswijk op plek 3 in het klassement, vlak achter G Thomas en de ongenaakbare Alaphilippe, hangt groot Nederlands succes in de lucht boven de reuzen die opdoemen. Hoop doet leven, toch? De kilometers voor vandaag zitten er weer op en de fietsen zijn gepoetst. Morgen door naar Bourg St. Maurice om vanuit daar naar Tignes en Val Thorens te trekken en Kruijswijk naar de gedroomde Tourzege te schreeuwen. Dagdromen over mailllot jaune onder genot van de felle avondzon die straks onder zal gaan achter de Col de la Croix de Fer.

Door deze combinatie, die van die berg met de Kleerhanger uit Nuenen, wordt de hoop nog weer wat meer aangezwengeld: een jaar eerder trok hij daar weg op naar die bijna-zege op de Alpe. En nu wacht zijn trainingsgebied rondom Tignes waar die wekenlang op hoogte heeft gezeten. Daar moet de kers op de taart voor Nederland en Jumbo-Visma worden gezet. Bijna drie weken eerder stonden we op 250 meter van de finish in Brussel. Toevallig of niet bij de familie en fanclub van Mike Teunissen in het vak. Het moest gewoon gebeuren! Niet wetende dat dat het ‘prille’ begin was van nog meer oranje-euforie.

De spanning wordt met de minuut groter

Donderdag. Nairo Quintana wint in Valloire? Knappe zege voor de kleine Colombiaanse volksheld na zo’n afdaling in de regen. De klassementsmannen, met Kruijswijk vooraan, enkele minuten erachter. Even daarvoor heeft Egan Bernal wat tijd gepakt waardoor de kopman van Jumbo-Visma een plek daalt. Verder hebben ze elkaar nog even gespaard, in hoeverre dat mogelijk is na drie cols van ruim boven de 2000 meter. De spanning voor de etappe naar Tignes wordt met de minuut groter. Het enige punt van aandacht: het weer. Het plan om op de fiets die kant op te gaan schuiven we in de ijskast. Er wordt slecht weer en hevige regen voorspeld. Ik prijs onszelf nog steeds gelukkig voor die keuze, iedereen snapt wel waarom.

Vrijdagmorgen 26 juli. De zon doet ’s ochtends direct z’n intrede waardoor de koffie nog beter smaakt. In alle kalmte pakken we de boel in en vertrekken we rond een uur of 8 naar Tignes. Stilte voor de storm, want ons wacht een dag vol wielergeweld. Het is algemeen bekend dat Kruijswijk vandaag met rood omcirkeld heeft, zo is ook te merken in de media. Na een serie haarspelden komen we zo’n drie kwartier later aan bij het Lac du Chevril. Het stuwmeer waarin het oude Tignes ligt verscholen op zo’n 1800 meter hoogte. Verder dan dit was niet mogelijk, want onze auto is de laatste die de plaatselijke gendarmes toelaten.

Lees verder onder de foto (Jorrick Scholte)

In een overvolle bus worden we de laatste kilometers omhoog gereden richting aankomstplaats Tignes. Een luxe skioord voorzien van alle gemakken. Tijd om naar de finish te lopen, waar we ons nestelen op 175 meter van de meet naast een groot scherm. Koers kijken, van de zon genieten en wachten tot de hel losbarst. Letterlijk, zal blijken, want de weergoden hadden het vandaag voor het zeggen in plaats van de renners.

Pinot valt uit en Frankrijk treurt

Voor de Fransen begint die hel al vroeg. Snel wordt duidelijk dat Thibaut Pinot zijn fiets voor deze Tour aan de wilgen kon hangen. Een spierscheuring deed hem de das om. Eeuwig zonde, want hij verkeerde in bloedvorm en kon zich opmaken voor zijn eerste Tourpodium, zo luidde onze conclusie. Na zijn etappeoverwinning op de Tourmalet en tweede plek in Foix kon die hier ook meedoen voor de winst.

Zijn landgenoten vestigden ondertussen hun hoop volledig op Alaphilippe. Hij had het zwaar, want het door het beulswerk van INEOS op de Iseran werd het hele peloton uit elkaar getrokken. Voor Thomas het sein om als eerste aan te gaan, waarna Kruijswijk direct volgde en snel daarna zelf ging. Alle grote namen gingen mee, toen Bernal ging en verdween. Alaphilippe brak. Zijn gezichtsuitdrukkingen zeiden genoeg: het is gedaan. Bernal trok goed door en kwam samen met Simon Yates als eerste boven op de Iseran. Tijd om te klokken. Op een minuut volgden onder meer De Plus, Kruijswijk, Thomas en Buchmann. En daaropvolgend waarschijnlijk een van de meest gedenkwaardige afdalingen in de Tour sinds jaren.

Lees verder onder de afbeelding (Jorrick Scholte)

Een pakket wolken doemde steeds meer op boven de Alpentoppen. Er werden beelden getoond van de winterse neerslag die neerdaalde op de flanken van de Iseran. Die beelden resulteerden in een grote schrikreactie bij alle koersliefhebbers. Zonder fatsoenlijk bereik en met een gebrek aan Franse vocabulaire was onzekerheid troef over wat er nou gaande was En vooral ook: waar. Het wolkendek boven ons werd steeds donkerder. De cols rondom Tignes zagen we van groen naar wit veranderen, maar bij de finish bleef het nog droog.

Even later verschenen de beelden van sneeuw, modderstromen en shovels die de wegen in de afdaling begaanbaar probeerden te houden. Er werd geroepen, heen er weer gerend door organisatoren en iedereen was druk in gesprek. Toen er meermaals “C’est fini!” werd geroepen om ons heen, werd ook voor ons helder dat het over was. Langzaamaan werd meer duidelijk over waar dit zich afspeelde, werden er beelden getoond van boze en verbaasde renners die moesten stoppen en dropen steeds meer teleurgestelde wielertifosi af. De doorkomsttijden van de Iseran als fictieve uitslag van de dag voor de doorrekening van het klassement. Een anticlimax van formaat.

Lees verder onder de video:

De vraag die rest: 'Wat als?'

Wanneer we richting de auto lopen, komen alles renners in de ploegleiderswagens omhoog gereden. De weg richting de top is verlaten en alle wielerliefhebbers zijn weg. Elke gebalde vuist of applaus voor de renners wordt gewaardeerd met getoeter en een duim. Ook zij balen maar zien in dat het gekkenwerk was geweest.

Op de weg terug naar het dal zijn alle hulpdiensten erop uitgetrokken om wegen af te zetten en modderstromen gecontroleerd hun gang te laten gaan. Hele parkeerplaatsen stromen onder. Auto’s bedolven onder modder en puin. Een indrukwekkend gezicht. En ook een wijs besluit om te stoppen, kunnen we toch wel stellen. Deze dag had uiteindelijk alles maar tegelijkertijd niks. De Tour was de afgelopen jaren zelden zo spannend geweest. Zeker voor de Fransozen, Belgen en Nederlanders zeer succesvol. Maar, het voelde toch als een grote smet. Onafgemaakt. De wens is vaak vader van de gedachte, maar wat als.. Hoe overmacht onmacht werd. Maar, bij zijn is meemaken. En of het dat was.

De dag erop zou de definitieve beslissing vallen. Ook deze etappe is fors ingekort, dus geen Cormet de Roselend maar alleen Val Thorens. Kruijswijk staat na de tijdswaarneming op de Iseran nog niet op het podium, dus vandaag moet het gebeuren. Hoop putten uit het weer is onmogelijk, gezien de regen die met bakken uit de hemel komt storten. Toch flikt’ie het! Na het succes van Dumoulin vorig jaar, met een 2e stek op het podium op de Champs-Élysées in Parijs, volgt nu Stevie met een meer dan verdiende 3e plaats. Maar de vraag die rest: wat als..? (Foto: Sirotti, 2019)

Door: Jorrick Scholte