Interview | Bouwman van bergkoning naar trouwe knecht: 'Elke koers favoriet'

Menig wielrenner droomt ervan om ooit als kopman van een wielerploeg in een grote ronde te starten. Drie weken de leider zijn, de grote meneer waar alle andere renners van de ploeg voor rondrijden. Koen Bouwman staat vooralsnog echter heel anders in het leven. De 26-jarige Nederlander laat in een openhartig gesprek met In de Leiderstrui weten dat hij zijn rol bij Team Jumbo-Visma als knecht waardeert. 'Ik rijd voor één van de beste wielerploegen ter wereld.'

Bouwmans taakomschrijving is duidelijk: 'Bergop zo hard mogelijk rijden. Kopmannen omhoog helpen. Het maakt niet uit welke koers Jumbo-Visma rijdt, we doen altijd mee om de overwinning. Dat motiveert enorm. Ik vind het gaaf om te helpen en samen tot resultaten te komen', zo vertelt hij. Dat met de komst van Tom Dumoulin zijn eigen kansen op succes in een grote ronde nog verder zijn gedaald, vindt hij geen enkel probleem. Of hij zelf al kopman-ambities heeft in bijvoorbeeld een kleinere ploeg? ‘Nee. De motivatie bij Jumbo is erg groot. Elke koers favoriet zijn. Kans hebben. Dat is mooi hoor.'

'De waardering van kopmannen doet mij ook goed. Dat kan al een simpel dankjewel zijn. Zo vanzelfsprekend is dat niet in topsport', vervolgt Bouwman, die in 2019 deel uitmaakte van de ploeg die Primoz Roglic naar een derde plek in de Giro d'Italia bracht. 'Knechten krijgen ook cadeaus. Primoz gaf ons vorig jaar een elektrische mountainbike van de sponsor cadeau. Soms een fles wijn. Coulant toch! Natuurlijk weet ik dat ik als knecht betaald word om hard voorop te rijden, maar waardering doet goed. Voor een eigen kopmanschap moet ik zelf nog elk seizoen verbeteren. Stapjes omhoog zetten. Mijn knechtenrol vind ik niet erg. Ik doe het graag.'

Bouwman toont klimtalent in Dauphiné en Giro d'Italia

Toch leek er een heel ander scenario voor Bouwman in het verschiet te liggen. Op zijn zevende jaar zat Koentje al op de fiets. In 2013 bemachtigde hij een plek bij het continentale team Jo Piels. Hij ontwikkelde zich goed en belandde twee jaar later bij de opleidingsploeg SEG Racing, waar zijn klimcapaciteiten zich verder openbaarden. Zo won hij een bergetappe in de Ronde van de Aostavallei. Aan het einde van 2015 tekende hij een contract bij Team LottoNL-Jumbo, het huidige Jumbo-Visma.

In 2017 liet hij zien heel wat in zijn mars en bergpas te hebben. Ontsnappen a la Thomas De Gendt, zo won hij de derde etappe van het Critérium du Dauphiné. Bouwman pakte die ronde het bergklassement. We herinneren hem ook aan de achtste etappe in de Giro van 2018. Met Tosh van der Sande (Lotto Soudal), Matteo Montaguti (AG2R), Jan Polanc (UAE Emirates), Rodolfo Andres Torres (Androni-Giocatolli), Davide Villella (Astana) en Matej Mohoric (Bahrain-Merida) vormde Bouwman de vlucht van de dag. Ze vormden geen bedreiging voor leider Simon Yates en kregen fors de ruimte, zes minuten. Bouwman bleef op de slotklim als laatste over.

‘De regen gooide roet in het eten’, lacht Bouwman nu. ‘Het peloton werd zenuwachtig. Het was nog zeventien kilometer te gaan voordat we aan de Montevergine di Mercogliano begonnen. Er was nog anderhalve minuut van de voorsprong over. Daar had ik al moeten gaan. Ik ging pas toen er nog een half minuutje over was op de aanstormende kopmannen en strandde in het zicht van de haven.’ Richard Carapaz won, Bouwman weet zich niet meer te herinneren waar hij uiteindelijk eindigde. Wij wel, hij werd 44e.

Bouwman geniet van 'overlevingskamp'

Hoe anders is dat nu, anno 2020. Bouwman zag Tom Dumoulin komen en Roglic en Steven Kruijswijk blijven. Meer dan ooit richt hij zich op een rol als knecht in de bergen. 'Ik ben geen renner die als ik niet meer kan winnen, nog gaat sprinten voor een vijftiende plaats in de klassering. Op de laatste vijfhonderd meter kan ik zo twee minuten verliezen, als de strijd gestreden is. Volledige overgave. Uitpeddelen. En de volgende morgen weer fris aan de start. Dat is goed knechtenwerk. Ik laat mij niet verleiden.'

Bouwman kijkt niet uit naar een dag in de vlucht, hij kijkt uit naar de enorme kracht die Jumbo-Visma in potentie kan tonen in een grote ronde. 'Dat Dumoulin erbij is gekomen, is alleen maar goed. In het begin verrassend. Voor Primoz en Steven misschien concurrentie, maar die kunnen dat goed handelen. Je kunt elkaar ook omhoog stuwen in prestaties. Kijk, als Team INEOS in een grote ronde plots doortrekt en je hebt één Jumbo-kopman dan kom je in problemen. Nu is dat wel anders.'

Voor Bouwman lijkt er meer kans op een resultaat in de klassiekers. Vorig jaar reed hij de Amstel Gold Race, Luik-Bastenaken-Luik en de Waalse Pijl, maar de volle focus legde hij nog nooit op het eendagswerk. ‘Die reed ik meestal terug van hoogtestage. Moest ik van blokken van twintig minuten, ineens naar klimmetjes in Limburg. Andere manier van rijden. De grote rondes is toch met een team van drie weken op overlevingskamp. Zo zie ik dat. Supertof.'

Bouwman: 'Mijn voorkeur is de Giro'

Bouwman hoopt in dit jaar in ieder geval nog op één overlevingskamp. De Tour de France wordt het sowieso niet, dus wordt het de Giro of de Vuelta. 'Ik rijd voor één van de beste wielerploegen ter wereld. Nu de Olympische Spelen zijn weggevallen op de kalender gaan kopmannen grote rondes rijden. Er is nog een hoop onduidelijk over de indeling. Ik heb nog geen idee over mijn eigen programma. Ik hoop minstens één grote ronde te mogen rijden. Mijn voorkeur is de Giro d’Italia. Die heb ik twee keer eerder gereden en de beleving in Italië ligt mij.'

Hij is blij dat hij niet in de schoenen staat van de stafleden van Jumbo-Visma, want 2020 wordt een enorme puzzel. 'De selecties zullen rondom de kopmannen binnenkort worden aangevuld. De ploeg maakt het plan. Momenteel is de tijd er niet naar om zomaar overal op hoogtestage te gaan. Elk land heeft zijn eigen regels nog. Een gezamenlijke voorbereiding met het team is lastig plannen', zo weet Bouwman.

Klussen in de tuin en balen van De Graafschap

De Gelderlander (Bouwman is geboren in Ulft) moest zelf wel even schakelen na de wekenlange coronaperiode. 'Ik heb een huisje aan het water in Assendelft. Ik ben blijven fietsen en heb geprobeerd wat te ontspannen. Ben aan zaken toegekomen die zijn blijven liggen. Zo heb ik mijn achtertuin wat opgehoogd en een vlonder met zithoek gerealiseerd. Groene vingers heb ik niet, maar ook geen twee linkerhanden. Ik kan wel wat. Zo heb ik in mijn jeugd ook jaren gesleuteld in een fietsenzaak in Elten, net over de grens van Duitsland.’

Naast de tuin volgde Bouwman ook de ontknoping rond de Eredivisie en de Eerste Divisie in het voetbal op de voet. Als Gelderlander is hij fan van De Graafschap, de club die door het vroegtijdig beëindigen van de competities niet promoveert, terwijl het daar wel aanspraak op maakte. 'Ik heb geen seizoenskaart, maar vrienden wel. Als ik kan, ga ik zo’n twee á drie keer per seizoen kijken. Dat ze dit seizoen niet promoveerden is een beslissing van de KNVB. Ik had meer verwacht en stiekem gehoopt dat ze wel naar de Eredivisie zouden gaan. Het kon twee kanten opvallen. Niet, wel. De uitkomst was kort gezegd: klote. Maar dat is het leven. Soms heb je pech, soms geluk.’

Voor hemzelf hoopt Bouwman op een periode van geluk, na een rugblessure die hij vorig jaar in de Tirreno opliep. Hij vloog naar een specialist in Bilbao die hem weer goed op de fiets zette. ‘Ik ben weer helemaal klaar om te koersen. De afgelopen tijd heb ik veel kunnen nadenken. Ook gedacht aan andere zaken. Ik wil zeker nog tien jaar koersen. Als je de dertig jaar bent gepasseerd kijk je toch naar de periode na het fietsen. Ik zou graag verder gaan in de wielerwereld. Niet per se als ploegleider, dan eerder als mechanieker. Zoals je merkt hoef ik niet in de belangstelling te staan. Laat de spotlights maar aan anderen over.’ (foto's: Sirotti)

Gerrit van Loon