Wonderkind voor een reden: 'zwaar zieke' Bäckstedt staat weer kwaad onder de douche, Van Empel en co opgepast!

Toen Zoe Bäckstedt vorig jaar Europees kampioen veldrijden was geworden bij de beloften, was de toen nog maar 19-jarige Britse duidelijk. 'Het doel is om te winnen van Fem van Empel en Puck Pieterse en al die anderen, maar geef me nog één seizoen en dan gaan we zien wat er gebeurt.' En dus zaten we in onze handen te wrijven toen ze begin deze maand haar cross-entree maakte in Lokeren. Plek zeven sprak daar nog niet echt tot de verbeelding en dus volgde In de Leiderstrui haar een week later in de dubbel Merksplas-Hamme op de voet.

Als ze op zaterdag in Merksplas als zevende over de finish is gerold, ziet Bäckstedt even sterretjes. Ze is diep gegaan en moet zelfs even tegen de hekken gaan zitten om bij te komen. Een snelle proteïneshake van haar Canyon//SRAM-verzorger, wat winegums en een droog jasje doen wonderen. 'Het was net zo zwaar als de eerste, maar ook net zo leuk', lacht ze alweer. 'Het is fijn om terug te zijn, al moet je me dat over tien minuten misschien nog eens vragen. Ik ben helemaal leeg, want ik heb alles gegeven in die laatste ronde. Ik ben moe!'

Ze stopt rap nog wat winegums in haar mond voor wat snelle suikers. Is een tweede keer zevende op rij iets waar ze mee verder kan? 'Tot zover ben ik blij met mijn vorm. Natuurlijk kan ik beter, want ik kom hier om te winnen, net zoals iedereen. Ik wil naar dat podium, maar dat is pas richting het einde van het seizoen echt noodzaak. Zoals ik al in meer interviews heb gezegd, was mijn zomer niet de beste. Ik was ziek en kan dus nog niet te veel van mezelf verwachten. Ik moet mijn lichaam laten beslissen hoe hard ik ga en moet niet te diep gaan. Dan ben ik terug bij af.'

Lees verder onder de foto

Bäckstedt was 'echt wel zwaar ziek'

Ziek? Ja, Bäckstedt had het deze zomer echt flink te pakken. Nadat ze in mei had opgegeven in de RideLondon Classique en vervolgens niet startte op het Brits kampioenschap op de weg werd duidelijk dat er iets aan de hand was. De Ziekte van Pfeiffer, zo bleek. Een virus dat weken, maanden en soms zelfs jaren voor problemen kan zorgen. 'Ze was echt wel zwaar ziek en moest vanaf nul beginnen. Mark Cavendish heeft het ook gehad, daar kom je niet zomaar van terug', benadrukt haar coach Geert Wellens desgevraagd.

Bäckstedt zit alleen niet graag stil. Dat ze pas begin september weer een wegkoers kon rijden, zal in de periode ervoor geen pretje zijn geweest. 'Als Zoe iets in het hoofd heeft, dan lukt dat vaak ook en bijt ze zich erin vast. Als het alleen niet lukt, is er ook wel even veel werk aan', lacht Wellens veelzeggend. 'Op dit moment merken we niets meer qua gezondheid, maar bij haar eerste crosstrainingen schrok ik wel. Ik verwachtte nog veel werk, maar in de Simac Ladies Tour (in oktober, red.) moest ze de hele week diep gaan voor een klassement en maakte ze al grote stappen. Bij Zoe is het sowieso altijd afwachten, want dat is zo’n talent, die maakt stappen per dag, die anderen per week maken. Dat is leuk om te zien.'

En dus werd ze in de Simac Ladies Tour alweer derde en won ze de openingstijdrit. Na die rittenkoers ging de blik al snel op het veldrijden. 'Ik heb richting het einde van het wegseizoen al op de crossfiets gezeten, dus het gevoel was er al wel een beetje. Richting de wereldbekerwedstrijden wordt het belangrijk om het goede gevoel ook echt weer terug te krijgen. Ik bekijk het dag voor dag en train zoals je dat waarschijnlijk wel een beetje verwacht: een beetje op de weg, een beetje op de crossfiets en vooral veel plezier hebben.'

Lees verder onder de foto

In Hamme zet Bäckstedt reeds belangrijke stap richting de Wereldbeker

Met deze achtergrondinformatie waren die zevende plaatsen in Lokeren en Merksplas dus al een stukje realistischer. Dat ze een dag na Merksplas in Hamme alweer vierde werd, zag ze dan ook niet aankomen. 'Het was beter dan verwacht, zeker weten. Na gisteren had ik geen idee hoe goed het zou zijn, want ik was best stijf in mijn spieren en dan met name mijn rug, zoals altijd in de eerste crossen. Kennelijk ben ik vannacht goed hersteld en dus was mijn doel vandaag om alles te geven tot aan de finish. De plek zou dan niet uitmaken, vandaag was het vierde. Het was vooral belangrijk als voorbereiding op de wereldbekerwedstrijden.'

En dan te bedenken dat Bäckstedt halfweg cross nog tegen de grond ging, na een foutje van Annemarie Worst. 'Ik weet niet wat er zonder dat moment in had gezeten. Daarover kun je speculeren, ik ben gewoon blij dat ik dichterbij het podium zit en dat het gevoel beter was. Het was een succesvolle dag', aldus het toptalent, dat duidelijk alweer overstroomt van ambities. Coach Wellens blijft kalmer: 'Ze moet gezond blijven, want toen ze vorig jaar na haar EK-titel bij de beloften zei dat ze deze winter echt bij de elite wilde gaan battelen, wist ze nog niet dat ze zo ziek zou worden. Er zitten daarom misschien ook slechte crossen tussen, dus daar moet ze zich dan niets van aantrekken. Het is te hopen dat de mindere dagen niet gaan komen op de dagen dat ze wil pieken.'

Het hoofddoel is het verdedigen van haar wereldtitel bij de beloften, maar geconfronteerd met haar uitspraken over Van Empel en co (na het EK van vorig jaar), wil ze duidelijk meer. 'Natuurlijk zit dat nog steeds in mijn hoofd, het zou mooi zijn als ik met hen kan gaan knokken. Maar ik moet ook realistisch zijn en zien hoe ik me na iedere cross voel. Van daaruit gaan we kijken wat er mogelijk is.'

Lees verder onder de foto

Winnaarsmentaliteit Bäckstedt ongeëvenaard

Wellens vat het weekend nog eens kort samen: 'Zoe is een winnaar, maar in Lokeren was de verwachting niet dat ze meteen haar hoogste niveau zou halen in haar eerste cross. Ze had wat last van haar rug, maar kende een perfecte trainingsweek en in Merksplas was het goed. Ik heb echter al tegen Zoe gezegd dat het niveau in de damescross de afgelopen tijd enorm is gestegen. Iedereen weet inmiddels waar ze mee bezig zijn, dus dan worden alle foutjes afgestraft, net als bij de mannen.'

In Merksplas en Hamme kende Bäckstedt beide dagen oponthoud. 'In Merksplas maakte ze een foutje in de zandbak, waar ze tien á vijftien seconden mee verloor. Ze wordt dan zevende en zei vervolgens dat ze zich niet goed voelde, omdat ze dat gat niet dicht kreeg. Dan is het wel even moeilijk om haar op te peppen, maar het is ook weinigen gegeven om na zo’n race dan je zo te herpakken', zo doelt Wellens op het sterke optreden op zondag.

De winnaarsmentaliteit van Bäckstedt blijkt namelijk ongeëvenaard. Zevende? Daar doet ze het niet voor. 'Na een tegenvaller is ze de eerste vijftien á dertig minuten na de finish wel slecht gezind. Dan laten we haar even doen. Dan is ze kwaad op zichzelf, stelt ze vragen, maar na een douche luistert ze dan al wat beter. Twee uur later is het ergste wel voorbij, al wordt er soms nog wel wat gediscussieerd. Na een nacht slapen laat ze het dan wel echt achter zich. Het is alleen maar goed dat ze dat uit, want als je het niet uitspreekt, wordt het alleen maar erger.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)