Voorbeschouwing Memorial Marco Pantani | Eerbetoon aan een groot kampioen

In het land van de wellicht wel meest emotionele supporters ter wereld worden de komende weken weer veel verschillende koersen verreden. Aanstaande zaterdag is het tijd voor de tifosi om één van de meest geliefde renners ooit te herdenken in de naar hem vernoemde koers. De Memorial Marco Pantani is de koers waarin we weer even stil staan bij de splijtende demarrages van ‘Il Pirata’.

Historie Memorial Marco Pantani

Marco Pantani, bij menig volger van het wielrennen in de jaren negentig zal het hart stiekem wat sneller beginnen te kloppen bij het horen van deze naam. Na jaren waarin de soms toch wat saaie Miguel Indurian het wielrennen domineerde was daar opeens de kleine, zeer authentieke verschijning van de kale Italiaan. Een nieuwe cultheld was geboren, en zeker in Italië waren ze buiten zinnen van vreugde dat ze er weer een groot kampioen bij hadden. Wanneer je dus een voorbeschouwing over de Memorial Marco Pantani gaat schrijven, ga je automatisch schrijven over de renner in plaats van over de koers. Over de renner is immers zoveel meer te vertellen.

Maar waar begin je dan met schrijven als je het over Marco Pantani gaat hebben? Wellicht dan toch maar in 1994, toen hij als jonge renner zijn eerste profoverwinning pakte in de veertiende etappe van de Giro d’Italia. Dat die overwinning naar meer smaakte, mogen duidelijk zijn, want de dag erna ging Pantani op dezelfde toer verder door ook de vijftiende rit op zijn naam te schrijven. Uiteindelijk beëindigde Pantani die Giro op het podium, met een tweede plaats. Toen hij een paar maanden later ook nog op het podium stond van de Tour de France, was het duidelijk: een nieuwe ster was geboren. Ook in 1995 liet hij zich meermaals zien, onder andere door twee ritzeges te pakken in de Tour.

Maar aan het einde van het seizoen stond het ongeluk voor de eerste keer op Marco Pantani te wachten. Een frontale botsing met een auto zorgde ervoor dan Pantani meerdere breuken in zijn been opliep en even leek zijn carriere ten einde. Maar de daadkrachtige Pantani bewees het ongelijk van de sceptici en wist toch weer terug te komen op een absoluut topniveau. Het hoogtepunt van zijn carriere beleefde Pantani in 1998, toen hij zowel de Giro d’Italia als de dat jaar zeer controversiële Tour de France wist te winnen. Vooralsnog is El Elefantino nog steeds de laatste renner die beide grote rondes in één jaar wist te winnen.

Toch hing, zoals altijd bij Pantani, het slechte nieuws weer in de lucht. In 1999 reed Pantani wellicht zoals nooit te voren. Maar liefst vier ritoverwinningen had de Italiaan al op zijn naam geschreven, toen net voor de voorlaatste etappe het verontrustende nieuws kwam. Een te hoge hermatocrietwaarde betekende dat Pantani voor twee weken geschorst werd. De eindoverwinning in de Giro werd hem daarmee ontnomen. Nog altijd is die beslissing één van de meest controversiële momenten in de wielerhistorie, temeer daar de speculaties dat de maffia achter de uitsluiting zitten, nog altijd blijven aanhouden.

Het bleek een klap die Marco Pantani maar moeilijk te boven kwam. Nog één keer wist hij echt te schitteren, in de Tour de France van 2000, waar hij het bergop Lance Armstrong met regelmaat lastig wist te maken. Een klein ruzietje met Armstrong, die hem een etappeoverwinning cadeau deed op de Mont Ventoux, tekende het karakter van de Italiaan. Zo’n cadeautje weggeven vond de grote kampioen een belediging. Na de Tour de France zagen we de oude Pantani eigenlijk nooit meer terug, zeer zeker ook omdat de Piraat te kampen kreeg met zware mentale problemen.

Het noodlot sloeg toe op Valentijnsdag 2004, helemaal alleen in een hotelkamer in Rimini komt de dan 34-jarige Italiaan te overlijden. Het is een tragisch einde van een groot kampioen, en het dompelt de Italiaanse natie in rouw. Tienduizenden mensen zijn present bij de uitvaart van één van hun helden. Een renner die voor altijd een belangrijk onderdeel zal zijn van de historie van deze prachtsport.

De eerste editie van zijn memorial werd meteen verreden in het jaar van Pantani’s overlijden, een editie die gewonnen werd door de toenmalig kroonprins van het Italiaanse wielrennen; Damiano Cunego. Het jaar daarop won met Gilberto Simoni een andere zeer bekende Italiaan. Ook in de jaren daarna wisten enkel landgenoten van Marco Pantani de koers te winnen. Onder andere Elia Viviani, Fabio Felline, Sonny Colbrelli en Diego Ulissi prijken op de erelijst. De meest recente winnaar is Davide Ballerini, die in dienst van Androni-Giocattoli won. Mocht de renner van Astana de koers dit jaar weer winnen, dan is hij de enige renner die de koers meer dan één keer achter zijn naam heeft staan.

Laatste winnaars Memorial Marco Pantani

2018 Davide Ballerini
2017 Marco Zamparella
2016 Francesco Gavazzi
2015 Diego Ulissi
2014 Sonny Colbrelli
2013 Sacha Modolo
2012 Fabio Felline
2011 Fabio Taborre
2010 Elia Viviani
2009 Roberto Ferrari

Parcours Memorial Marco Pantani

In de beginjaren van de koers vond de start plaats in Cesenatico, de plaats waar Marco Pantani woonde, en was de finish in zijn geboorteplaats Cesena. In recente jaren is het parcours echter regelmatig wat gewijzigd. De editie van 2019 zal meer landinwaarts beginnen in Castrocaro Terme e Terra del Sole. Één van de communes die in deze gemeente liggen, werd in 1564 gesticht door de befaamde Cosimo de Medici, en had als doel om de ideale plek te zijn tijdens de renaissance periode. Vanuit de start worden een paar kleine lokale rondes gereden, om vervolgens koers te zetten richting het heuvelachtige middenstuk van de race.

Mochten de sterke renners de sprinters willen lozen, dan zal in dit gedeelte het verschil gemaakt moeten worden. Zeker de drievoudige beklimming van de Montevecchio leent zich uitstekend voor wat krachtpatserij, want met 4,3 kilometer aan 7 prcocent is dit absoluut een pittig obstakel te noemen. Nadat de heuvelzone erop zit, resteren er nog een kleine vijftig kilometer waarin de sprintersploegen situaties kunnen herstellen. De uiteindelijke aankomst vindt plaats in de vroegere startplaats Cesenatico, waar na het meermaals afleggen van een lokaal circuit de winnaar uiteindelijk de handen ten hemel mag heffen.

Favorieten dagzeges Memorial Marco Pantani

Zoals gezegd heeft er in de historie van deze koers nog nooit een coureur geworden die niet de Italiaanse nationaliteit had. Hoewel dit soort statistieken nooit de boventoon mogen voeren bij het aanwijzen van de favorieten zijn er ook nu weer een heel aantal Italianen die aanspraak mogen maken op de overwinning. Met Vincenzo Nibali staat wellicht de grootste Italiaanse kampioen van het moment aan de start voor Bahrain-Merida, dat ook Sonny Colbrelli meeneemt.

Voor UAE-Emeriates staan er met Diego Ulissi en Simone Consonni twee favorieten aan de start. Andere Italiaanse renners waar rekening mee gehouden moet worden zijn Davide Ballerini van Astana, Fausto Masnada voor Androni-Giocattoli, Alberto Bettiol voor EF en Giovanni Visconti. Ook de Italiaanse nationale selectie lijkt met Davide Cimolai, Kristian Sbaragli, Davide Formolo en Fabio Felline ijzersterk. Als laatste mag ook Niccolo Bonifazio niet over het hoofd gezien worden.

Toch zijn er deze keer ook meer niet Italiaanse kanshebbers dan ooit. Wat te denken bijvoorbeeld van de man in vorm Alexey Lutsenko, die de Coppa Sabatini op zijn naam schreef. Movistar heeft met Eduard Prades en Carlos Barbero twee mannen die rap zijn in een sprint van een kleinere groep. Voor Team INEOS lijkt Egan Bernal een van de speerpunten. Verder hebben ook Odd Christian Eiking, Nikolay Cherkasov en Warren Barguil recent laten zien over een goede vorm te beschikken, dus ook met hen moet serieus rekening gehouden worden.

TV en tijden Memorial Marco Pantani

De Memorial Marco Pantani start vanaf 11:30 uur en de finish wordt verwacht rond de klok van 16.30 uur. Eurosport zendt geen beelden uit op tv of via de Eurosport Player. (foto: screenshot)