Interview | Foss stond niet te springen om Giro-knechtenrol voor Roglic: 'Ploeg heeft het laatste woord'

Tobias Foss werd enkele jaren geleden genoemd als één van de grootste talenten van het peloton. Hij won in 2019 niet voor niets de Tour de l'Avenir en dwong een transfer af naar Team Jumbo-Visma. De Noor is 3,5 jaar later reeds 25 jaar en hoewel hij in 2021 al knap negende werd in de Giro d'Italia, lijken we het beste van Foss nog lang niet gezien te hebben. In de Leiderstrui sprak uitgebreid met de wereldkampioen tijdrijden, die het duidelijk de hoogste tijd vindt om snel voor eigen kans te gaan. Dat zal dan niet in de Giro d'Italia zijn...

Dat Foss al geen jonkie meer is, blijkt wel als we aanschuiven voor een gesprek. Met een volwassen baardje wacht hij geduldig op ons. Op zijn gezicht staat een frisse blik en hij hangt gedurende het interview ontspannen achterover in z'n stoel. 'De winter gaat goed, tot dusverre. Ik lig op schema voor het seizoen', zegt hij vol vertrouwen over het jaar dat komen gaat. 2023 wordt Foss' vierde jaar bij de profs en zijn laatste contractjaar bij Jumbo-Visma. Van stress is echter allerminst sprake. 'Mentaal zit ik er natuurlijk lekker in door die wereldtitel tijdrijden en fysiek zal ik hopelijk een klein beetje beter zijn dan vorig jaar om deze tijd. Ik ben erg gemotiveerd om meteen met een goed niveau te beginnen.'

Interview gaat verder onder de foto.

Foss is mentaal veranderd door wereldtitel tijdrijden

Foss is veranderd door zijn verrassende tijdrittitel op het WK in Australië. De Noor werd die dag volledig verrast door zichzelf en nu hij de afgelopen weken de tijd heeft gehad om dat te verwerken, zijn z'n ogen geopend. 'Ik weet nu dat ik de fysieke capaciteit heb om te winnen. Het was een shock voor mij, maar ik weet na dat WK wel dat ik een gevaarlijk wapen heb en dat ik wedstrijden kan winnen. Ik wil races winnen en de tijdrit is één van mijn grootste kansen om dat te doen. Ik ga er dan ook zeker meer op focussen, al is zo'n WK wel heel anders dan de andere tijdritten tijdens een seizoen. Ik gaf voorheen meer om klassementen en niet zozeer om een specifieke uitslag in de tijdrit, maar ik ben er wel achter gekomen dat ik meer in mijn mars heb. Natuurlijk had ik op het WK een goede dag, maar ik zou in iedere tijdrit bij de beste drie moeten kunnen eindigen.'

Het is een belangrijke reden om bij zijn seizoenstart in de Ronde van de Algarve (van 15 tot en met 19 februari) meteen goed te zijn. Dat was hij dit jaar ook al, ware het niet dat hij toen op dag twee lullig viel in de sprint. Door een goede tijdrit werd hij nog zesde in het klassement. 'Ik hoop al goed te zijn in de Algarve. Hopelijk kan ik die vorm dan langer doortrekken dan vorig jaar. Ik rijd veel richting de Giro, meer dan vorig jaar. Ik doe de Algarve, Parijs-Nice en de Ronde van Catalonië. Daarna ga ik op hoogtestage en doe ik nog Romandië voor de Giro. Mijn doel is om het niveau te halen dat ik vorig seizoen haalde in de Algarve en om te vechten voor ritzeges en het klassement daar. Ik hoop op een stabieler voorjaar dan afgelopen seizoen en mik natuurlijk weer op de nationale- en wereldtitel', zo zet hij zijn ambities uiteen.

In 2022 trok Foss na de Algarve naar de Coppi e Bartali, maar viel hij uit door een crash. We zagen hem niet meer terug tot de start van de Giro d'Italia. Daarmee had hij slechts 6,5 wedstrijddag in de benen voor de Ronde van Italië, waar hij in principe als beschermde man startte. Het werd logischerwijs niet veel voor Foss, die de Giro anoniem als 54e eindigde. In 2023 kan hij revanche nemen, want Jumbo-Visma stuurt hem na 2020, 2021 en 2022 opnieuw naar Italië in mei. 'Met Wilco (Kelderman, red.) en Primoz (Roglic, red.), ja. Dat is prima. Ik hoop er beter dan ooit aan de start te gaan en het is mooi om met een kopman te gaan die al bewezen heeft een grote ronde te kunnen winnen. Ik kan veel van Primoz gaan leren, dat is zeker. De ultieme droom en mijn doel is om zelf voor een klassement te gaan in een grote ronde, maar Primoz en Wilco staan natuurlijk voor mij in de pikorde', zegt hij keurig.

Interview gaat verder onder de foto.

Eerlijke Foss had liever iets anders gedaan dan knechten voor Roglic

Tot zover de ongetwijfeld wat ingestudeerde teksten, want wie even verder vraagt, merkt al snel dat Foss niet per se stond te springen om voor de vierde keer naar de Giro te gaan. 'Ik had graag iets anders gedaan dan de Giro dit jaar. Sinds ik prof ben, heb ik de Giro gereden, dus het was tof geweest als ik iets anders had kunnen doen. Ik moest er in het begin dus wel even over nadenken en het op me laten inwerken', aldus een eerlijke Foss. 'Uiteindelijk is het een goed plan en als je de Giro wil winnen, zul je met een sterke ploeg moeten gaan. Het wordt cool om daar aan bij te dragen. Ik heb al weleens eerder geknecht voor anderen, maar het is niet mijn ambitie. Op dit moment is het prima en is het een noodzakelijke stap, maar ik wil het niet altijd doen. Maar zo lang het een fijne kopman is waarvoor ik rijd, doe ik het graag. Met deze Giro-ploeg zouden we het uiteindelijk ook heel goed kunnen doen in de Tour en misschien wel kunnen winnen.'

Als het aan Foss had gelegen, had hij in 2023 een ander programma gekregen. En dan staat er voor de Noor één wedstrijd met stip bovenaan. 'De Tour de Franse was gaaf geweest. Ik denk dat het parcours mij ook iets beter ligt, met langere en niet zulke steile beklimmingen. Dat past bij mij en ik had dolgraag deel willen uitmaken van de sterkste Tourploeg. Ze hadden me echter nodig in de Giro en de ploeg heeft het laatste woord. De renners moeten worden verdeeld naar de sterkte van de ploeg en de ambities van de ploeg. Die ambities zijn uiteindelijk het belangrijkste. Op dit moment is het all-in voor Primoz, dat is het plan. Daar heb ik vrede mee, ik wil het goed doen in de andere koersen. In de Algarve en Romandië krijg ik een vrije rol en daar moet ik mijn kansen grijpen.'

Een rol van schaduwkopman, zoals in 2022, zit er voor Foss in principe niet in in de Giro. 'Het kan altijd, maar ik hoop dat Primoz gewoon dik in orde is, want dan is hij de beste kaart om te spelen voor Girowinst. Ik hoop dat ik bij Primoz kan blijven en geen onnodige tijd hoef te verliezen. Met Wilco er ook bij wordt dat echter al moeilijker, maar een vrije rol of rol als mogelijke schaduwkopman zou leuk zijn. Maar als ik uiteindelijk moet werken, moet ik werken', vervolgt Foss, die benieuwd is hoe hij zal worden gebruikt. 'Ik wil graag in de beste vorm aan de Giro beginnen en natuurlijk zijn de tijdritten een doel voor mij. Het zal cool zijn om daar voor de winst te gaan. Mijn rol zal verder toch echt wel zijn om een goede knecht te zijn. Of dat op het vlakke zal zijn, of in een uitgedunde groep bergop, dat weet ik nog niet. Ik ben er zeker van dat ik die kwaliteiten heb, maar we hebben er nog niet over gesproken.'

Interview gaat verder onder de foto.

Foss sluit vertrek bij Jumbo-Visma niet uit

Garanties voor de toekomst heeft Foss nog niet gekregen als het gaat om de grote rondes. Dat is ook niet zo gek, want na 2023 loopt hij uit z'n contract. Een nieuwe verbintenis bij de Nederlandse ploeg lijkt absoluut geen zekerheid. 'Ik vind dit team echt heel leuk en het is ook de beste ploeg om jezelf bij te ontwikkelen. Maar je moet ook je plek vinden in het team en dat is moeilijk. Als er op een dag een team komt dat mij alle kansen en vertrouwen geeft en mij een plekje á la Wout, Primoz of Jonas garandeert, dan is dat individueel beter voor mij. Ik heb nog een eenjarig contract, dus het wordt een belangrijk jaar. De WK-titel had in dat opzicht op geen beter moment kunnen komen. Het wordt interessant om te zien wat er gaat gebeuren. Ik ben blij hier, maar sta ook open voor andere ploegen.'

Van concrete belangstelling kan eind 2022 nog niet worden gesproken, maar volgens Foss begint het al wel te komen. 'Er wordt wel wat gefluisterd, maar er is nog niets serieus', antwoordt hij. Het is volgens Foss wel tijd om te gaan beginnen aan zijn droom om een grote klassementsrenner te worden. Die overtuiging zit heel diep. 'Ik denk dat ik de juiste mindset heb en natuurlijk helpt een goede tijdrit. Verder valt er nog veel winst te behalen in mijn gewicht. Als ik die potentie eruit kan halen op een tempo dat voor mij goed is... Ik heb al top tien gereden in een grote ronde, terwijl er nog een heleboel potentie in zit die er makkelijk uit te halen is. Dat doet mij geloven dat ik een goede klassementsrenner kan zijn.'

Het is om die reden dat Foss zichzelf wil ontdekken en dat hij dus best een beetje moeite zal hebben gehad met een rol als knecht in de Giro. 'Als ik een keer een grote ronde heb gereden naar mijn volledig potentie, dan weet ik of ik de kans heb. Op dit moment valt er nog zoveel te verbeteren en als je nu al naar mijn niveau kijkt, zou ik met vijf procent beter al hoog kunnen eindigen.' Een nummer wil hij er niet per se opplakken, maar Foss is wel degelijk ambitieus. 'Natuurlijk ga je voor de winst, maar als ik ooit podium kan rijden in een grote ronde, dan heb ik een goede carrière.'

Het gezicht van Foss licht op als het over grote rondes gaat. De ruimte is gevuld met grinta, die nog veel verder rijkt dan een rittenkoers alleen. Hij kan zich wel vinden in het vergelijk met Roglic, die met een goede tijdrit en een grote motor ook ver is gekomen. 'Ik denk dat ik wel op hem lijk en misschien nog wel iets meer op Tom Dumoulin. Ik rijd ook graag mijn eigen tempo, terwijl Primoz wel iets explosiever is. Ik ben een mooie mix van beide.' Niet zo gek dus dat, net als Roglic en Dumoulin, ook bij Foss de ambities verder rijken dan de grote rondes alleen. 'Ik denk dat ik de punch en de bouw heb om het ook goed te doen in de eendagswedstrijden. Maar in deze ploeg is het lastig om een plekje te bemachtigen in de klassiekers.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)