Met overlijden Rebellin (51) krijgt Italiaanse wielergeneratie zoveelste genadeklap om de oren

Als een donderslag bij heldere hemel sijpelde het bericht woensdagmiddag door via de sociale media: Davide Rebellin (51 jaar oud) is overleden bij een botsing met een vrachtwagen in Veneto. Dat moet dan even op je ingewerkt worden: Rebellin, de man die niet zonder zijn fiets en het profbestaan kon, zo kort na het beëindigen van zijn carrière. Een schok voor de wielerwereld en de zoveelste voor de Italiaanse wielerwereld.

Rebellin, afgelopen weekend nog actief aan de zijde van onder meer Tadej Pogacar op het BeKing Criterium in Monaco, werd rond het middaguur op een kruispunt in Montebello Vicentino dodelijk getroffen door een vrachtwagen. De Italiaan was op slag dood, de toegesnelde ambulance kon niets meer voor hem betekenen. Naar de chauffeur van de vrachtwagen wordt nog gezocht, maar het is niet duidelijk of hij weet dat hij een dodelijke aanrijding veroorzaakt heeft.

Desalniettemin heeft het voor een ongekende schokgolf in de wielerwereld gezorgd. Rebellin gold als een voorbeeld (ja, ondanks zijn dubieuze dopingverleden) voor talloze generaties en maakte maar liefst dertig jaar onderdeel uit van de rangen van de internationale professionele wielersport. Lid van een gouden generatie, die al enkele klappen te verwerken gekregen heeft.

`1970 en 1971 potentieel vruchtbare jaren voor Italiaans wielrennen

De vroege 70s zijn namelijk gouden geboortejaren gebleken voor het Italiaanse wielrennen: Gilberto Simoni, Fransesco Casagrande (net als Rebellin en Belli op de hoofdfoto), Michele Bartoli, Marco Pantani, Fabio Casartelli, Leonardo Piepoli, Wladimir Belli en dus Rebellin: allemaal zagen ze in 1970 of 1971 het levenslicht en waren ze in hun jeugdjaren voorbestemd om de tifosi jarenlang te voorzien van klinkende overwinningen, prachtige demarrages en onvergetelijke momenten.

1992 was het jaar dat Bartoli en Casagrande prof werden bij Mercatone Uno en Pantani bij Carrera, terwijl Casartelli en Rebellin nog even in de wachtkamer bleven zitten. Dat was een geluk bij een ongeluk, daar de twee op die manier nog naar de Olympische Spelen in Barcelona konden. In die tijd waren de Spelen namelijk enkel toegankelijk voor amateurs en met behulp van Rebellin wist Casartelli rond de Montjuic de Nederlander Erik Dekker te verslaan en de olympische titel te bemachtigen.

Met deze klinkende prestatie werden ook Rebellin en Casartelli binnen enkele maanden prof, bij respectievelijk GB-MG en Ariostea. Samen bestormden ze de internationale top, terwijl later ook andere, iets jongere figuren als Paolo Bettini, Paolo Savoldelli en Stefano Garzelli zich bij hen voegden, evenals de eerder geboren Mario Cipollini. De Giro was jaarlijks voer voor spektakel en de Italianen bestormden ook de Vlaamse klassiekers en spurtwedstrijden.

Casartelli overlijdt en laat gat achter in Tour de France

In 1995 sloeg het noodlot voor deze generatie voor een eerste maal toe. Waar Rebellin zijn naam dat seizoen voor een eerste maal definitief bij de wereldtoppers wist te vestigen, miste Pantani de Giro door een aanrijding. Enkele maanden later viel Casartelli in de afdaling van de Port d'Aspet, met de dood tot gevolg. De Tour wacht op niemand, maar de dag nadien stond 's werelds grootste wielerkoers toch stil. Pantani reed vanaf die dag, terwijl hij die ronde al won op l'Alpe d'Huez en in Guzet-Neug, als een vaatdoek rond. Later dat jaar maakte Olifantje nog een aanrijding mee, ditmaal in Milaan-Turijn. Pantani brak zijn kuit- en scheenbeen en leek nooit meer te kunnen fietsen, maar hij kwam in 1997 anderhalf jaar later sterker terug dan ooit.

In de twee jaren daarna verliep alles crescendo voor de generatie Italianen: Pantani won Giro en Tour, Simoni en Casagrande vochten om de eindzege in de Giro's, Bartoli zette zijn naam op de erelijst van de mooiste koersen ter wereld en ook Rebellin begon met het vullen van zijn erelijst. Clasica San Sebastian, een ritzege in de Giro en Tre Valli Varesine waren zijn eerste grote wapenfeiten.

1999 was een jaar van onheil. Pantani werd als leider van de Giro uit de ronde gezet en Casgarande kreeg negen maanden schorsing aan zijn broek. Waar die tweede nog sterk terugkwam op het hoogste niveau, was dit voor Pantani het begin van het einde. Il Pirata kende nog enkele oplevingen, maar de trend was duidelijk naar beneden. En niet zo'n beetje ook, want na een twist met verslavingen, depressies en een grote last op zijn schouders overleed Pantani op 14 februari 2004 eenzaam in Rimini. Tot op de dag van vandaag is het onduidelijk wat er precies gebeurd is.

Groter dan het contrast met Rebellin kon het op dat moment niet: die kende juist enkele maanden na het overlijden van Pantani zijn boerenperiode. In het shirt van Gerolsteiner won hij de triple Amstel Gold Race-Waalse Pijl-Luik-Bastenaken-Luik op onnavolgbare wijze. Casagrande en Bartoli beëindigden hun loopbaan al, terwijl Rebellin zich toch stilaan begon te ontwikkelen tot fietsopa in wording. Al kon niemand weten hoe lang hij het precies vol zou houden.

Rebellin komt terug van meerdere grote tegenslagen

Ondertussen overleed ook Valentino Fois in 2008, een generatie- en ploeggenoot van Rebellin, die zich op 37-jarige leeftijd nog 'even' tot winnaar van Parijs-Nice en olympisch zilver kroonde. Dat bleek echter vanuit de verkeerde snoeppot te zijn gebeurd en Rebellin kreeg schorsing voor het gebruik van CERA. Einde loopbaan? Neuh, dat niet, want in 2011 kwam hij op 41-jarige leeftijd doodleuk terug in het peloton. De grote ploegen durfden hun vingers echter niet meer aan hem te branden.

Grote rondes of klassiekers reed hij dan ook niet meer echt, maar ook op een niveau lager bewees Rebellin jaar na jaar dat hij zijn plek in het peloton op die leeftijd meer dan verdiende. Elk jaar, elke koers, elke dag kwam echter die vraag wel weer: hoe lang nog? En jaar na jaar, koers na koers, dag na dag, volgde het antwoord: nog niet. Rebellin wilde bijvoorbeeld nog naar de Giro, Rebellin wilde bijvoorbeeld nog de Italiaanse driekleur dragen, maar wat hij vooral wilde: lekker fietsen, genieten van en met die jonge gasten en zo nu en dan nog een mooie prestatie neerzetten.

Zo won hij in de herfst van zijn loopbaan nog wedstrijden als de Coppa Agostoni en Giro dell'Emilia en telkens was er weer een goed excuus om door te gaan: na de corona-uitbraak wilde hij zijn loopbaan niet op die manier beëindigen en zelfs een dubbele beenbreuk die hij opliep in september 2021 kon hem er niet van weerhouden om in 2022 weer op de fiets te stappen. In juni maakte hij zijn rentree, nu echt voor een laatste keer.

In zijn laatste half jaar als prof toonde hij nog maar eens dat hij zijn plek waard was. Zo reed hij op 51-jarige leeftijd nog het WK gravel, waar hij in zijn eigen busje aan kwam rijden en gewoon in eigen regio lekker kwam fietsen. Een discipline temidden van Mathieu van der Poel en co op zijn respectabele leeftijd? Geen probleem. In 'zijn' Veneto kon het ook allemaal, dus hoe toepasselijk was het dat hij op 16 oktober in die regio met de Veneto Classic zijn laatste koers als prof kon rijden.

Anderhalve maand later sloeg het noodlot echter dus toe, ook weer in zijn Veneto. Het feit dat hij ook zijn allerlaatste rondje in Veneto heeft gedaan klinkt romantisch, maar is simpelweg veels te vroeg. Rebellin had nog een half leven als niet-wielerprof voor zich en het is triest dat Italië na Michele Scarponi in 2017 opnieuw een sympathieke man en renner verliest op de weg. Riposi in Pace, Davide...

Tom van der Salm (Twitter: @TomvanderSalm) | e-mail: t.vandersalm@indeleiderstrui.nl)