Op zijn best was Amador als Sepp Kuss voor Valverde en Carapaz, op zijn donkerste dag speelde hij met de dood

In een fietswereld, waarin Movistar jarenlang altijd op kop wilde rijden, was het gezicht van Andrey Amador een gekende. De Spanjaard hoorde in de hoogtijdagen van de Spaanse formatie tot het meubilair van de ploeg. Als Amador op kop ging boren, verschoven de wielerfans naar het puntje van de stoel. Was hij maar altijd bij Movistar gebleven, want sinds zijn veelbesproken vertrek in 2019 ging het bergafwaarts. Zo ver, dat zijn fiets nu aan de wilgen hangt.

Dat je op 38-jarige leeftijd stopt met professioneel wielrennen is niet zo gek. Amador had ogenschijnlijk echter nog wel even door gewild. Niet voor niets tekende hij in 2023 voor EF Education-EasyPost, in de hoop dat hij zijn Movistar-benen weer zou vinden. Die had hij na de stap richting INEOS Grenadiers een beetje verloren. Wie in karma gelooft, had hem die kaart waarschijnlijk toegespeeld. Want waarom verscheurde hij in 2019 een zogenaamd ondertekend contract en koos hij voor INEOS?

Zaakwaarnemer Giuseppe Acquadro was toen nog een grote naam in het wereldje, iemand die Movistar de grootste talenten toespeelde, maar in die periode het geweer van schouder veranderde. INEOS Grenadiers werd langzaam maar zeker de gelukkige van Acquadro's contacten en zo kon het dat ook Amador de overstap maakte. Movistar-ploegbaas Eusebio Unzué stemde er uiteindelijk schoorvoetend mee in en gaf Acquadro meteen mee dat hij zijn renners in het vervolg elders mocht stallen. Persona non grata, noem je dat. De transfer van Amador was de druppel die de emmer deed overlopen.

Lees verder onder de foto

Amador floreert voor Movistar en Valverde

Amador dacht met INEOS de juiste keuze te maken. De Britse miljoenenformatie had in 2019 nog de Tour de France gewonnen met Egan Bernal en niets leek erop te wijzen dat het vanaf dat moment bergafwaarts zou gaan. Amador deelde in de malaise. Hij reed alleen in zijn debuutjaar in 2020 twee grote ronde, wetende de Tour de France en de Vuelta a España. In de twee seizoenen erna werd hij nooit meer opgesteld in het grote ronde-werk bij INEOS.

Een schril contrast met zijn Movistar-tijd, waarin hij na de kopmannen de eerste was die werd opgeschreven door de staf. Vanaf 2010 reed hij altijd minimaal één grote ronde, vanaf 2014 steevast twee per jaar (2016 uitgezonderd). De woorden van Amador in februari van 2020 zullen nu pijn doen. 'Wie zou er niet blij zijn met een contract bij INEOS? Ik ben heel blij dat ik deel mag uitmaken van dit geweldige team. Ik heb mijn hele carrière bij Movistar gereden en ben hen veel verschuldigd. Maar nu is de juiste tijd om nieuwe motivatie te zoeken in deze nieuwe uitdaging. Ik ben blij dat ik samen kan blijven koersen met Richard Carapaz, met wie ik in de Giro van 2019 mooie dingen heb bereikt.'

Lees verder onder de foto

Amador frustreert het peloton in Movistar-tenue

Het was een mooie gedachte, maar het gras is helaas niet altijd groener aan de overkant. De interesse van INEOS in Amador was logisch, daar de Spanjaard bij Movistar steevast bij de beste klimmers hoorde in finales van zware wedstrijden. Hij frustreerde het peloton met kopbeurten á la Sepp Kuss, die langer duurden dan een aflevering van Game of Thrones. Dan wilde Movistar weer ergens achteraan rijden, omdat één van de negen kopmannen een plannetje had. Amador deed ook vaak veel (en goed) werk voor Alejandro Valverde, die het achterwerk van Amador zal kunnen uittekenen in zijn hoofd.

Movistar deed duidelijk iets goed met Amador, het raakte de juiste snaar. Winnen deed de man uit Costa Rica slechts twee keer, in de Giro van 2012 en als cadeautje van Valverde in de Klasika Primavera de Amorebieta in 2018. Het was echter die ongelofelijke wil om voor anderen te rijden, die Amador zo geliefd maakte bij zijn ploeg en kopmannen. En de reden dat INEOS Grenadiers hem wilde. Het was echter de tijd dat UAE Team Emirates en Jumbo-Visma kwamen overnemen, van INEOS-kopbeurten werd steeds minder sprake. Kopmannen zakten ook één voor één door het ijs, of konden louter volgen. Geen gekke plannetjes of lange kopbeurten, maar vaak koersen in de anonimiteit.

Lees verder onder de foto

Carrière eindigt, maar gelukkig gaat het leven van Amador door

Als een kat in het nauw maakte Amador in 2023 nog de overstap naar EF, maar ook daar zou hij z'n oude zelf niet terugvinden. Het was ongetwijfeld Carapaz die een goed woordje had gedaan voor zijn vriend, maar ook de Ecuadoraan zal hebben gemerkt dat zijn benen niet meer pijn deden als Amador voor hem reed. In 2023 deed hij nog wel de Tour de France, de ronde waarin Carapaz op dag één al uitviel. In 2024 eindigde zijn seizoen ongewild in april.

Toen hij in mei aan het trainen was in Spanje, werd Amador aangereden door een vrachtwagen. Het voertuig reed over de fiets en voet van de renner, die daarbij zijn voet en enkel brak. Op dat moment een diagnose, waarmee Amador kon leven. Want hij speelde die dag met de dood. Niemand had toen echter kunnen vermoeden dat de aanrijding het einde van zijn carri`ere betekende. In november deelde Amador mede dat hij er gedwongen mee moest stoppen.

'Het was geen gemakkelijke beslissing. Het was niet gepland, maar in het leven en het wielrennen zijn er zijn momenten waarop je moet luisteren naar je lichaam en waar zorg voor je gezondheid de prioriteit moet zijn', zo klonk het. 'Hoewel ik afscheid neem van het professionele wielrennen, zal ik altijd verbonden blijven met deze sport waar ik zoveel van houd. Ik koester de mooie herinneringen en de voldoening dat ik altijd mijn best heb gedaan op de fiets. Nu zullen er momenten van rust komen en is tijd om te zorgen voor mijn gezondheid. Bedankt allemaal en tot altijd.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)