IDL Retro | Rooks wilde de Tour niet winnen door een dopingschorsing

In de afgelopen wielerloze periode moest je als wielermedium wat. Door voortdurende onzekerheid werd het meer terugblikken dan vooruit kijken. Gelukkig is de wielerhistorie rijk aan verhalen. Dat ondervond ook Velofilie, die in een podcast eind april een openhartig interview met oud-renner Steven Rooks liet horen.

Schrijver dezes heeft een zwak voor Rooks. Hij schreef enkele jaren tijdens de Tour de France lezenswaardige columns voor het AD. Leuke herinneringen mengde Rooks met actuele zaken. In april ging het natuurlijk weer over zijn verrassende winst, als 22-jarige renner, in Luik-Bastenaken-Luik in 1983. En over zijn bollentrui en winst in de etappe naar de Alpe d’Huez in 1988. Schitterend. Over 1988 later meer.

Recent ging Rooks (inmiddels 59 jaar) ook de hoogte in. Hij was de coronasituatie bij het verzorgingstehuis van zijn moeder zat. En huurde een hoogwerker die hij voor zijn bedrijf, een camping in Oudkarspel, ook vaak inzette. Zo ging hij de lucht in om zijn moeder te kunnen zien in deze absurde tijden van corona.

Steven Rooks wil zo niet de Tour winnen

Rooks kende in zijn actieve wielerjaren ook absurde tijden. In 1988 vocht hij met Pedro Delgado om de gele trui, de eindzege. De bergtrui had hij al stevig om de schouders. De Ronde van Frankrijk kende die tijd een dopingverhaal. Teammanager Harrie Jansen kreeg een briefje in zijn handen gedrukt met daarop de tekst: `Theunisse positief in de etappe naar Morzine.’ José Miguel Echevarri, ploegleider van de Reynolds-ploeg, kreeg eenzelfde boodschap over zijn kopman Delgado.

De ploegleiders houden hun mond, totdat de pers er lucht van kreeg. Die verzamelden zich in de lobby van het hotel. Gert-Jan Theunisse ondertussen ontkent en is er kapot van. Om geen pottenkijkers te hebben overleggen Jansen en collega Louy later op die dag in de bosjes aan het meer waar de hotels aan liggen. Zij sluipen via een raam naar buiten. De Tour-organisatie is er ook bij en wil maar één ding: Delgado uit de Tour. Op een `besmette’ geletruidrager zit niemand te wachten. Het geel moet worden overgedragen aan Rooks. Die twijfelt erg. Hij is in de vorm van zijn leven, maar wil op deze manier niet winnen. Delgado is beter en verdient de trui. Rooks, die slapie Theunisse geknakt naast zich weet, weet natuurlijk dat hij zelf ook niet schoon is.

Rooks onthulde in 2000 doping te hebben gebruikt

Uiteindelijk bleek het middel dat Delgado zou hebben genomen wel op de dopinglijst te staan van het IOC, maar niet op die van de UCI. De uitkomst: Delgado blijft en Theunisse krijgt een tijdstraf van tien minuten. Rooks uit Noord-Holland op het een na hoogste treetje, wel de bolletjestrui. Andere Tijden Sport maakte er een mooie docu over. Met dank aan researcher Misha Wessel.

In een ander tv-programma (Reporter) in het jaar 2000 gaf Rooks samen met Maarten Ducrot en Peter Winnen toe dat tijdens zijn wielerloopbaan verboden middelen te hebben gebruikt. Lang had hij ontkent of er omheen gepraat. Eerlijk gezegd; hij had de schijn mee. Een lieve aardige man, zo kwam hij over in de media. Alhoewel hij vroeger in zijn sport bloedje fanatiek was. Een eigenschap van zijn moeder. Zijn vader, conducteur van beroep, was juist de rustige man. Wielerjournalist Louis Bovée schreef dit jaar in Wielerrevue over zijn bezoek aan Rooks in Amstelveen waar hij woont met zijn vrouw en 11-jarige dochter Edi.

Rooks: ‘Ik trok mijn eigen plan’

‘Op mijn achttiende begon ik met wielrennen, vier jaar later tekende ik een contract bij TI Raleigh van Peter Post. Mijn eerste profkoers: de Dauphiné Libéré. Opeens zat ik tussen de grote mannen en eindigde 29ste. Vervolgens de Ronde van Zwitserland. Tijdens een bergetappe belandde ik, samen met ploeggenoot Knetemann, in een kopgroep. Toen Gerrie lek reed, vroegen hij en de langsrijdende Post of ik wilde wachten. Dit weigerde ik. Ik hield me bezig met mijn carrière, niet met die van anderen. Het werd niet gewaardeerd. Ik paste niet in het systeem Post waarin je je diende te richten naar de kopmannen en waarin je niet zelf je richting mocht bepalen. Ik trok mijn eigen plan, met het uiteindelijke gevolg dat ik uit de krant moest vernemen dat mijn contract niet werd verlengd.’

Bovée ziet dat de Noord-Hollander introvert is. Stug. ‘Ik was erg in mezelf gekeerd. Dat kwam omdat ik vanuit ’het niets’ uitgroeide tot een vedette. Ik bleek er de persoon niet naar daar optimaal mee om te kunnen gaan. Na de scheiding van mijn eerste vrouw ben ik anderhalf jaar onder behandeling van een psychotherapeut geweest die mij inzicht gaf hoe ik in elkaar stak. Ik legde mijn hele ziel en zaligheid bloot, een voorwaarde om dichter tot jezelf te komen. Sindsdien ben ik veel opener. Zou ik me eerder dieper in mezelf zijn gedoken, zou ik eerder een ander mens zijn geworden en meer uit mijn loopbaan hebben gehaald’, luidt de ontboezeming.

‘Als mens een proces doorgemaakt en ben compleet veranderd’

Dat Rooks met de loop der jaren een beter mens is geworden is ook te zien in zijn dagelijkse zaken. Die draaiden veel om wielrennen. In 2005 was hij wedstrijdleider van de Ronde van Noord-Holland, een wedstrijd voor elite-renners. Hij was adviseur of manager van wielerploegen, zoals in 2013 van de Nederlandse vrouwenploeg Dolmans-Boels Cycling Team. In de podcast van Velofilie vertelde hij over zijn privéleven en hoe hij als mens een proces heeft doorgemaakt wat hem compleet deed veranderen.

Rooks zet zich in voor goede doelen. Zo zamelt hij geld in voor World Bicycle Relief, een organisatie die kinderen in Sub-Sahara Afrika met een fiets mobiel maakt. Hoeven die kids geen drie uren naar school te lopen. Rooks is ook in te huren als spreker voor clinics en coaching. Of je kunt een huisje op zijn bungalowpark Oudkarspel huren. Als zzp-er onderneemt Rooks een heleboel.

Hoe is het om als bijna-zestiger vader te zijn van een 11-jarige dochter? Het antwoord op deze vraag van Bovée laat zien welk mens Rooks is geworden. Van de egoïstische wielrenner is weinig meer over. ‘Wat kun je in het leven nog meer wensen dan dat? Geschenk uit de hemel. Enerzijds is het mooi als je jong aan kinderen begint, anderzijds ben je als topsporter veel met jezelf bezig en veel weg. Wielrennen is een egoïstische sport, het draait allemaal om jou. Ik ervaar dat het op mijn leeftijd eenvoudiger is meer tijd, energie en liefde in je kind te stoppen.’

Gerrit van Loon