Het prachtige verhaal achter wielerdiamant Thibau Nys: 'Hij komt daar op één of andere manier mee weg'

Er zullen weinig renners zijn die op hun twintigste al zo in de spotlights staan als Thibau Nys. De zoon van cross-legende Sven leefde in zijn jeugd nog in de schaduw van zijn vader, maar is inmiddels een eigen ster in wording. In de Leiderstrui greep het EK-weekend in Pontchateau aan om het verhaal achter dit nieuwe cross-juweel op te tekenen. Een verhaal over kind zijn van een wielerster, leven op een roze wolk, goede opvoeding en meer...

Het is zaterdagmiddag, normaliter zouden we nu bij de cross moeten zijn in Pontchateau, maar het weer bepaalde anders. Een storm trekt over het hotel, waar de renners en rensters van het Belgische kamp spelletjes doen of bij praten met hun familie. Ook Sven Nys is van de partij, op aanvraag van deze website. Hij neemt uitgebreid de tijd voor een gesprek over Thibau, die enkele dagen eerder nog de Koppenbergcross won en daarmee zijn seizoenstotaal op drie bracht. Ongekende weelde, voor iemand die voor dit veldritseizoen nog stelde dat enkele podiumplaatsen mooi zouden zijn bij zijn overstap naar de elite-categorie.

'Ik ben vooral verrast door de manier waarop hij vandaag de dag wint. Alleen een wedstrijd domineren zoals op de Koppenberg, dat heeft hij bij de jeugd bijna nooit gedaan', zegt Nys senior over de doorbraakwinter van zijn nog altijd piepjonge zoon. 'In het verleden won hij vaak vanuit een finale, in een laatste ronde met een sprint of door technisch iets speciaals te doen. Nu blijkt dat hij het fysiek en mentaal aankan om onder druk wedstrijden naar zich toe te trekken en dat had ik zo snel niet verwacht. Dat heeft volwassenheid en vertrouwen nodig. Je moet het aankunnen.'

Lees verder onder de foto's!

Winst op de Koppenberg!

De roze wolk van Thibau Nys richting het EK

Verrast. Het is een woord dat meermaals terugkomt in het interview, want hoe goed Sven als coureur ook was: Thibau doet malle dingen op zo'n jonge leeftijd. 'Ik zie natuurlijk ook wel dat hij een heel goede zomer heeft gehad en daar veel vertrouwen heeft opgedaan. Ook daar trok hij onder druk een finale naar zich toe, met de hele ploeg die voor hem reed', zo doelt vader Nys op de knappe ritzege van Thibau in de Grosser Preis des Kantons Aargau, in juni van dit jaar. Hij was er namens Lidl-Trek rapper dan Marc Hirschi en Pello Bilbao. 'Dat hij het op de weg al eens afmaakte tegen heel grote renners, dat neem je wel allemaal mee in dat verhaal dat je nu aan het schrijven bent. Maar cross blijft iets heel speciaals, het is een heel andere discipline. Dat het meteen is gelukt, zorgt ervoor dat je op een wolk leeft. Dat neem je mee naar je volgende wedstrijden.'

Of Thibau Nys na het EK, waarin hij de finish niet haalde na een 'totale offday', nog op die roze wolk zit, valt te bezien. Op de zaterdag was er bij familie Nys in ieder geval nog sprake van een jubelstemming. 'Ik weet niet of je, doordat je op zo’n wolk zit, harder kan fietsen, maar ik weet wel dat je de juiste doet op het juiste moment. Als je niet in die flow zit, doe je inspanningen op momenten dat dat niet hoeft, klik je een keer uit je pedaal, zit je verkeerd gepositioneerd… Op die wolk gaat alles net iets makkelijker. Dat kun je topvorm of vertrouwen noemen, ik denk een combinatie van beide. Het is moeilijk te omschrijven aan mensen die dat nooit hebben meegemaakt, maar het is wel fijn om te ervaren dat ik mijn eigen zoon erop zie zitten.'

Toch is er in huize Nys geen sprake van een feeststemming, ook niet na overwinningen in Beringen, Waterloo en dus de Koppenberg in de afgelopen weken. 'Eigenlijk gaan we bij overwinningen snel over tot de orde van de dag en dat is wel iets wat ik terugzie bij mezelf. Ik bleef als renner ook niet lang vieren. Het was dan even leuk in de camper, je maakte plezier, maar ’s avonds was het avondeten, masseren en dan naar bed. Dat is nodig ook, want in de cross begin je vijf á zes dagen na een zege weer vanaf nul. Je bent maar zo goed als je slechtste prestatie en dat was voor Thibau in Maasmechelen. Hij werd bijna derde, maar viel in de laatste ronde. Daarna was het van: zie je wel, hij kan ook een mindere dag hebben. Daar moet je je altijd van bewust blijven. Thibau is heel ambitieus en wil ook niet te lang stil blijven staan bij een overwinning', aldus Sven.

Lees verder onder de foto!

Nys zegevierde tegenover onder meer Hirschi en Bilbao.

Familie Nys wil Thibau vooral niet veranderen

'Wen er maar aan, ik zal hier wel een tijdje zijn', schreef Thibau Nys na zijn overwinning tegen Hirschi en Bilbao. Een flinke dosis zelfverzekerdheid, iets wat hem kenmerkt. En iets wat zijn vader helemaal niet had. Arrogant? Bondscoach Sven Vanthourenhout schudt desgevraagd zijn hoofd. 'Thibau ligt supergoed in de groep. Ik heb Sven op die leeftijd gekend en als je nu Thibau ziet, is dat totaal anders. Het zijn twee uitersten: Thibau gaat hier in het hotel bij Iserbyt aan tafel zitten, maar ook bij zijn generatiegenootjes van de onder 23. Hij heeft een soort leidersfiguur in zich, en is heel dankbaar en vriendelijk richting de staf. Altijd op een nette manier, dus voor ons als federatie is het heel fijn om hem erbij te hebben. Daar kun je echt niets van zeggen. Het is “alsjeblieft”, “dankjewel”, hij komt dingen vragen en dat is altijd zo geweest. Hij is goed opgevoed en weet hoe het werkt, al heeft hij wel z’n eigen visie en gebruiken. Daarin verschilt hij heel erg van z’n papa. Maar je ziet dat hij z’n opvoeding niet vergeet.'

Nys senior zal het met genoegen aanhoren, want ook hij beaamt dat Thibau altijd z'n voetjes op de grond hield, ondanks dat hij als persoon heel extravert is. 'Thibau leeft zijn eigen leven en zal nooit kopiëren wat anderen doen. Hij volgt z’n eigen interesses en trekt zich er niets van aan dat dat eventueel ingaat tegen de algemene manier van denken. Ik heb er in zijn jeugdjaren heel vaak om gelachen. Dan kwam hij met schoenen thuis, waarvan ik zei dat Carnaval in april is. Hij komt daar op één of andere manier mee weg en vindt het cool. Wij proberen hem daarbij van niets af te praten, omdat we als ouders de wijsheid ook niet in pacht hebben. Soms mag je wel iets flexibeler zijn en leren van onze kinderen. Deze generatie communiceert beter en werkt veel makkelijker en beter met social media. Dat hebben wij moeten leren, zij zijn ermee groot gebracht.'

Sven Nys spreekt van 'een goede cocktail', waarbij hij soms de vader moet zijn, maar ook heel vaak op één niveau spreekt met zijn zoon. 'Ik probeer niet altijd boven hem te staan, maar wil ook naar hem luisteren. Dat is belangrijk, dat we als volwassenen iets van de jeugd willen leren. Dat dwingt namelijk ook weer respect af bij hen, richting ons. Ik ga weleens mee naar een schoenenwinkel, ja hoor. Ik zeg niet dat ik ze zelf zal dragen en ik zal ook nooit een tattoo nemen. Maar dat is ook de humor die daar achter zit, de weerstand van ons als hij weer eens iets doet. Het wordt alleen wel geaccepteerd, want het is zijn leven en ik heb daar totaal geen problemen mee. Het spel daar achter is wel fijn. Hij zal het juist doen als wij nee zeggen, dat is alleen maar leuk.'

Lees verder onder de video!

Een perfect beeld van Thibau Nys als persoon...

'Durven verliezen' als drijfveer in carrière Thibau Nys

Nog zo'n mooie van de tijdlijn van Nys: 'Ik durf te verliezen, ik hou ervan', aldus Thibau na zijn gedurfde move in Overijse, waar hij in de slotronde binnendoor schoot in een afdaling bij Eli Iserbyt. Veel te druistig, en dus ging hij onderuit. 'Ik vind het een aanwinst voor de cross', zegt Gerben de Knegt, bondscoach van de Nederlandse veldritploeg. De inhaalactie in Overijse was geweldig, zo klinkt het. 'Hij doet heel erg aan z'n vader denken, die ik natuurlijk ook goed ken. Thibau lijkt in alles alleen de verbeterde versie. Hij is technisch supergoed, fysiek al heel ver en hij heeft een superieure sprint. Een heel complete crosser, met wapens die hij te pas en te onpas kan gebruiken. In sommige koersen zal hij quasi onklopbaar zijn, met zijn huidige vorm. Ik zie hem graag rijden, ook met zo'n move die hij recent in Overijse nog maakte, waarbij hij op zijn plaat ging. Ik kan dat wel waarderen, dat hij dat probeert.'

Toch benadrukt vader Sven dat het durven verliezen iets is wat met de jaren is gekomen. 'Hij kan heel slecht tegen z’n verlies bij gezelschapsspellen, maar ik merk wel dat hij een totaal ander type renner is als het gaat om presteren onder druk op jeugdige leeftijd. Ik had dat wel toen ik ouder was, maar denk toch dat Thibau lessen heeft getrokken uit wat hij heeft gezien van mij. Dat neemt hij mee en hij is het sowieso gewend om met veel mensen om hem heen zijn ding te doen', zo doelt hij op zijn eigen carrière als crosser, waarbij Thibau regelmatig mee ging als ukkie. 'Hij kwam vroeger spelenderwijs uit de camper op z’n fietske en klikte dan met veel te grote schoenen in z’n pedalen en reed een bergje op en af. Toen stonden er ook al mensen te kijken en kreeg hij soms ook al een vraag in een interview. Ik denk dat het daardoor minder impact heeft op hem, dan bij mij. Bij mij was het nieuw. Door wat wij samen hebben beleefd, is dat een levensles geworden, denk ik dan.'

Thibau Nys zal bij zijn grote voorbeeld ook hebben gezien dat niets vanzelf komt. Hij mag dan van schoenen en mooie auto's houden... Hij houdt ook van keihard trainen. 'Ik hoef hem nooit achter de broek aan te zetten, maar moet hem juist wel temperen. We moeten vaker zeggen dat hij beter een uurtje minder doet, dan een uurtje meer. Daar heeft hij al fouten in gemaakt, waarmee hij soms net niet fris genoeg aan de start van een wedstrijd kwam. Het is goed dat hij die fouten maakt, om te ontdekken hoeveel hij moet doen. Hij wil heel graag en hard trainen, omdat hij ook ziet dat anderen dat doen. Maar hij vergeet soms de realiteit dat hij nog maar twintig jaar is en dat zijn lichaam daar misschien nog niet klaar voor is. Daarom ben ik ook benieuwd naar z’n reactie bij het EK. Dat het heel goed niet top-top kan zijn.'

Lees verder onder de foto!

Kamp-Nys gaat fouten maken in 'leerproces'

Dat bleek wel. Nys kende een heel slechte dag in Pontchateau en reed voor het eerst dit jaar de cross niet uit. Sven sorteerde daar een dag eerder al enigszins op voor. 'Er gaat een periode komen waarin het wat minder zal zijn, al hebben we daar wel op ingespeeld. We laten hem een kleiner programma afwerken dan de concurrentie. Hij doet zo’n 21 á 22 wedstrijden en een fulltime crosser zit normaliter boven de dertig. Dan spaar je hier en daar al wel wat momenten, waarbij je kan trainen of juist rust in kan bouwen. Hij neemt in december de trainingsstage van Lidl-Trek mee, wat dan weer goed kan zijn richting de Kerstperiode. En hij stopt meteen na het WK, de volgende dag is het vakantie. We moeten vooruitkijken, want er komt ook weer een wegprogramma aan. We mogen niet onderschatten dat Thibau zichzelf graag een heel jaar onder druk zet, dus we moeten af en toe de handrem optrekken.'

De 20-jarige benen van Nys zullen nog vaak schitteren, maar af en toe ook vollopen. Vooralsnog maakt hij indruk met de enorme progressie die hij de afgelopen jaren heeft gemaakt. 'Het gaat allemaal heel erg snel. Ik zie hem ieder jaar progressie maken, maar de stappen blijven groot. Op een bepaald moment worden die stapjes kleiner en gaat het meer om details, maar op dit moment maakt Thibau echt grote sprongen. Dit is voor iedereen in zijn omgeving een leerproces en daar gaan we ongetwijfeld fouten in maken. En daar is niets mis mee. We gaan samen op ontdekkingsreis en dan gaan we zien waar het schip gaat stranden. We proberen zoveel mogelijk deuren open te houden.'

Reken daarbij maar op grote ambities, ook op de weg. Want zijn eerste echte jaar bij de profs was pas het begin. Zijn team Lidl-Trek (waarvan Baloise Trek Lions de cross-tak is) heeft in 2024 zelfs al een plekje vrijgehouden voor een grote ronde. 'Er is zeker de mogelijkheid om een grote ronde te rijden in 2024 en daar heeft hij ook interesse in. Die knoop gaan we in december doorhakken, als zijn trainer en ik ook naar de stage gaan. Het meest logische is dan de Giro of de Vuelta en dan zullen we het wel zien. Wat is het meest geschikt? Als je de Giro doet, heb je beperkte tijd na het vorige cross-seizoen. Maar als je de Vuelta rijdt, heb je beperkte tijd naar het volgende cross-seizoen. We moeten afwegen wat het beste is. Het is ook de vraag of dat voor de volledige drie weken gaat zijn. Na wat hij in 2023 heeft laten zien, is de kans op een grote ronde wel groot.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)