Dan Martin: abrupt einde aan klasse loopbaan van 'het Hobbelpaard uit Ierland'

Met het afscheid van Dan Martin en Nicolas Roche ontstaat er opeens een gapend gat in de Ierse selectie voor WK's en EK's. Dit kan op termijn opgevuld worden door Ben Healy (volgend jaar EF Education) en Archie Ryan (Jumbo-Visma Development Team), maar in ieder geval in 2022 zullen de Ierse liefhebbers met weemoed terugkijken naar de familie-Roche.

Het afscheid van Martin kwam enigszins uit de lucht vallen, daar hij een pure liefhebber is die nog altijd gedurende het hele jaar puike resultaten behaalde. Zelf zei hij er het volgende over: 'De tijd is gekomen om te focussen op andere dingen. Hoewel ik nog steeds competitief was, realiseerde ik mijzelf dat ik het plezier in de sport deels verloren ben. Ik kon nog wel enkele jaren doordoen, maar dat was voor mij geen optie meer. Ik ben op het punt gekomen dat ik aan nieuwe uitdagingen toe ben.'

Martin kreeg overigens hulp van neef Nicolas Roche in zijn keuze. Op de hotelkamer in Tokio voor de Olympische Spelen hakten de twee (Martin is 35, Roche 37) de knoop door: het wielrennen werd hen te gevaarlijk en na het lopende seizoen zouden beide mannen de fiets aan de wilgen hangen. 'Wielrennen is gewoon niet leuk meer', lieten ze gezamenlijk aan de NOS weten.

Eén van de meest constante renners van het afgelopen decennia?

We vermeldden al dat Martin gedurende het hele jaar altijd successen boekte, maar dit willen we nog kracht bijzetten met een mooie statistiek: Martin was veertien jaar profwielrenner, maar wist enkel in zijn eerste jaar, 2008, niet in de top honderd van de ProCyclingStats-ranking te eindigen. Sterker nog, hij eindigde nooit buiten de top 75. Over consistentie gesproken.

Toch kijken we nog even terug naar dat jaar, 2008. Martin begon zijn carrière bij het Garmin van Jonathan Vaughters, waar hij uiteindelijk acht jaar voor uit zou komen. Al in zijn eerste jaar, op 21-jarige leeftijd, bewees hij zijn waarde met een zege op het Iers kampioenschap en in de Route du Sud. Het jaar daarna bevestigde hij met een tweede plek in de Ronde van Catalonië en een achtste plaats in de Ronde van Lombardije. In diezelfde klassieker boekte hij twee jaar later, in 2011, na het winnen van een rit in de Vuelta zijn eerste podiumplek: tweede, achter de o zo verrassende Oliver Zaugg.

In 2013 ontpopte de karakteristieke Ier zich echt tot een wereldtopper van formaat. Na een overtuigende eindzege in de Ronde van Catalonië, één van zijn favoriete wedstrijden, ving hij in een ontzettend spannende Luik-Bastenaken-Luik zijn eerste écht grote vis. Andere punchers van wereldklasse als Joaquim Rodriguez en Alejandro Valverde hadden in Luik geen antwoord op de verschroeiende versnelling van Martin. Later dat jaar wist Martin ook voor het eerst een ritzege in de Tour te bemachtigen.

Ultiem Giro-doel loopt uit op gigantische deceptie

Martin mag dan een Ier zijn, hij is geboren in het Britse Birmingham en had tot 2005 ook de Britse nationaliteit. Dit zorgde ervoor dat de start van de Giro in het Noord-Ierse Belfast in 2014 een zeer speciaal randje voor hem had, temeer omdat rit drie in Dublin zou eindigen. Martin trok er als absolute kopman van de Garmin-ploeg heen, met onder meer Thomas Dekker en Ryder Hesjedal als adjudanten. Twee weken daarvoor had Martin in Luik-Bastenaken-Luik al met de pechduivel te maken gehad; in winnende positie klapte hij tegen het asfalt, waarna Simon Gerrans wist te winnen.

Tijdens de eerste rit van Giro, een ploegentijdrit, sloeg het noodlot wederom toe. De halve Garmin-ploeg klapte tegen het asfalt nadat één van de renners in een put reed en Martin wist de finish in Belfast door een gebroken sleutelbeen nooit te bereiken. Later dat jaar imponeerde hij nog wel met een machtige zege in de Ronde van Lombardije, maar die Giro-start zal voor altijd een smet zijn.

Na een zegeloos 2015 koos Martin in 2016 voor een sprong in het diepe: voor het eerst deed hij de deur bij Jonathan Vaughters en Garmin achter zich dicht, en Patrick Lefevere was er als de kippen bij om de Ier een mooi contract bij Quick-Step voor te schotelen. Dit betaalde zich uit in twee zeer goede seizoenen, met podiumplaatsen in tal van grote koersen, zonder echte uitschieters.

Afsluiten op zijn Martins: altijd op de afspraak

Voor het jaar 2018 zocht Martin wederom andere oorden op: de oliedollars van UAE-Team Emirates waren te aanlokkelijk en de Emiraten zullen geen moment spijt gehad hebben van hun aanwinst: Martin zal namelijk voor altijd de man blijven die de eerste Tourrit heeft gewonnen namens de huidige ploeg van Tadej Pogacar. Op de Mur de Bretagne liet de Ier iedereen achter zich met een venijnige aanval, om vervolgens achtste te worden in het eindklassement, als niet-tijdrijder.

Na een redelijk 2019 besloot Martin de overstap te maken naar Israel Start-Up Nation, waar hij nog dienst zou doen als één van de kopmannen. Dit betaalde hij in het coronajaar 2020 dubbel en dwars terug: Martin reed de Tour ondanks een gebroken ruggenwervel en deze inspanning werd in de Vuelta terugbetaald. Daar knalde de Ier op dag drie naar een ritzege, terwijl hij uiteindelijk op 34-jarige leeftijd vierde werd in het eindklassement, zijn beste prestatie ooit.

In het voorjaar van 2021 richtte Martin zijn pijlen op de Giro, om zijn trilogie ritzeges in een grote rondes te realiseren. Zo gezegd, zo geschiedde; nadat hij in de door Mauro Schmid gewonnen Strade Bianche-rit op achterstand werd gereden pakte hij in de zeventiende etappe uit met een knaller van een overwinning, waarmee hij zichzelf ook nog de top tien inreed. De Tour en de najaarsklassiekers waren vervolgens na zijn aankondiging van stoppen geen succes, waardoor zijn loopbaan als een nachtkaars doofde. Toch was zijn loopbaan allesbehalve een kaars, want het Hobbelpaard met zijn kenmerkende stijl zal niet snel vergeten worden.