Interview | Het bizarre sprookje van Bax: 'UAE heeft bijna meer vertrouwen in mij dan ik in mezelf'

In topsport kennen we genoeg verhalen die lezen als een sprookje. Verhalen over sporters die plots de wereld veroveren, over onbekende atleten die zomaar in de spotlights komen te staan. Sjoerd Bax is zonder twijfel één van hen. De 26-jarige Nederlander reed in 2021 nog voor het continentale Metec-SOLARWATT, maar tekende voor 2022 een eenjarig contract bij Alpecin-Deceuninck. Hij won in het najaar doodleuk de Copa Agostini na een sprint tegen Alejandro Valverde en pakte ook nog een rit in Langkawi. Het leverde hem prompt een tweejarig contract op bij het grote UAE Team Emirates. In de Leiderstrui sprak in een zonnig Alicante uitgebreid met Bax, die zelf eigenlijk ook geen idee heeft wat hij allemaal aan het meemaken is. En dat leverde een fijn gesprek op.

Hoe zijn deze eerste dagen bij UAE? Ik kan me voorstellen dat je hoofd inmiddels ontploft met wat je allemaal meemaakt de laatste maanden…

‘Ja, gelukkig hebben we in november al wel een kennismaking gehad in Dubai. Toen had ik wel helemaal dat ik dacht: “Waar ben ik beland?” Nu voelt het best wel gewoon, best wel vertrouwd. Iedereen is vriendelijk, maakt een praatje met je en dus voel ik me best snel thuis. Natuurlijk kijk je in het begin wel tegen die gasten op, maar als je aan het trainen bent, is het allemaal heel normaal.’

Hoe beweeg jij je in zo’n groep als je nieuw bent? Is dat een beetje de kat uit de boom kijken of sta je meteen te praten met Pogacar?

‘Nou, ik ben niet echt iemand die meteen op de voorgrond treedt. Natuurlijk zijn al die gasten wel geïnteresseerd in je, niemand voelt zich beter dan een ander. Er heerst een heel familiaire sfeer en iemand als Pogacar heeft mijn naam wel onthouden hoor.’

Je hoefde jezelf aan niemand voor te stellen? Of deden ze allemaal in ieder geval alsof ze je kende?

‘Haha, nou inmiddels kennen ze me wel, maar ik denk wel dat er een paar bij zaten die zich afvroegen wie ik was. Ik heb dat verder alleen niet gemerkt.’

De meesten zullen die overwinning in de Copa Agostini wel hebben meegekregen?

‘Zeker. UAE Team Emirates heeft een redelijk Italiaanse basis, dus in Italië was die overwinning ook wel een stuk groter dan bijvoorbeeld in Nederland.’

Interview gaat verder onder de foto

Voelt het verder een beetje als een eerste schooldag?

‘Ja, dat is wel een treffend vergelijk. Je kent nog geen namen, je moet iedereen leren kennen en er zijn ook zoveel mensen bij het personeel. Ik vond het best wel een beetje spannend. Vind ik hier m’n plek wel? Het bevalt tot dusverre echter heel goed.’

Kun je vertellen hoe die transfer uiteindelijk tot stand is gekomen? Heb je een belletje gekregen, is jouw zaakwaarnemer aan de slag gegaan of ben je bij een race op je schouder getikt?

‘Nou, vorig jaar, toen ik eigenlijk net voor Alpecin-Deceuninck had getekend, kreeg ik contact met UAE.’

Dacht je toen ‘shit’?

‘Nee, nee, helemaal niet. Het werd ook helemaal niet concreet, omdat ik meteen kon zeggen dat ik bij Alpecin had getekend. Ik was natuurlijk wel verrast door de interesse, want UAE is een super grote ploeg. Toen mijn resultaten gedurende 2022 beter werden, nam die interesse alleen maar toe. De resultaten zijn eigenlijk alleen maar een bevestiging geweest voor UAE, ja. En mijn contract liep af…’

Je maakte uiteindelijk dezelfde stap als Jay Vine, die met een doorlopend contract natuurlijk in een andere situatie zat. Hebben jullie onderling nog contact gehad over jullie transfers?

‘Er waren natuurlijk al snel wat geruchten over Jay dat hij naar UAE zou gaan en op een gegeven moment wist ik zeker dat ik in ieder geval zou gaan. Niet veel later werden we allebei in de groepsapp gegooid van UAE Team Emirates, dus toen wisten we het ook meteen van elkaar.’

Moest je bij Alpecin-Deceuninck je appjes dan soms ook nog een beetje afschermen of wordt daar in de groep dan wel openlijk over gesproken?

‘Nee, zolang het niet in de media bekend is gemaakt, houd je het wel geheim. Dat is in wedstrijden soms best wel lastig, ja.’

Hoe reageerden ze bij Alpecin? Wilden zij je langer binden?

‘Dat is eigenlijk nooit ter sprake gekomen. We hebben het gedurende het seizoen weleens over mijn contract gehad, maar er kwam na mijn zege in Agostini niet opeens een concreet voorstel of zo. Er waren meerdere ploegen geïnteresseerd, waaronder dus UAE.’

Hoeveel ploegen waren dat?

‘Een handvol, denk ik?’

Kunnen we daarbij nog spreken van een lastig keuzemoment, of was de knoop snel doorgehakt?

‘Het was zo dat ik wel keuzes had, maar het was een makkelijke keuze.’

Ook qua salaris?

‘Dat maakt eigenlijk niet zoveel uit, haha. Het valt mee. Ze zijn bij UAE niet gek en weten wel wat je marktwaarde is. Dan hebben ze het geld wel om dat te betalen, maar het is niet ineens dat ze het driedubbele betalen van wat je waard bent.’

Knijp je jezelf weleens in je arm? Ik probeer me alleen maar voor te stellen hoe het moet zijn…

‘Ja, toen ik die overwinning in Agostini had behaald en ik hoorde van de interesse van verschillende ploegen, dan is het wel een achtbaan bij momenten.’

Jij kan je dus heel goed voorstellen hoe Andries Noppert zich bij het Nederlands elftal moest voelen voor en tijdens het WK voetbal?

‘Haha, ja! Het is soms maar goed dat je erin meegaat, want het gaat soms te ver om echt te begrijpen in je hoofd.’

Interview gaat verder onder de foto

Wat hebben ze je bij UAE voor plaatje geschetst voor komend seizoen?

‘Het houdt vooral in dat ik in de klassiekers een vooruitgeschoven man ben. We hebben Matteo Trentin, maar met mij en Tim Wellens proberen ze wel de klassiekerkern te versterken. Ik zal bijvoorbeeld vanuit de aanval een rol moeten gaan spelen in finales en misschien wel voor eigen kans rijden. Heel vet, ja, ook omdat ik die rol bij Alpecin niet had.’

En in de grote rondes en dat soort werk?

‘Nou ja, ik heb bewezen dat ik een wedstrijd kan winnen, maar voor de echt grote koersen hebben ze natuurlijk meer dan genoeg goede renners. In de etappewedstrijden zal het er wel op neerkomen dat ik zal gaan knechten.’

Betekent het wel dat je in de klassiekers ook de grote wedstrijden gaat rijden?

‘Ja, dat is wel de bedoeling. De Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix… Al is het allemaal nog een voorlopige planning. Er kunnen natuurlijk renners geblesseerd raken, of anderen die beter blijken te zijn.’

Dus eigenlijk ga je, puur gezien de UCI-ranking, in ploegstatus omhoog en ga je qua rol binnen de ploeg óók omhoog. Je reed met Mathieu van der Poel in de ploeg, maar nu ben je dus ineens één van de kopmannen?

‘Het is wel de bedoeling dat ik in de finales een rol ga spelen, ja. Daar hebben we het allemaal nog niet heel concreet over gehad. Ik ga in de meeting voor de wedstrijd wel horen wat er wordt verwacht. Uiteindelijk is UAE ook niet de ploeg die in klassiekers vanaf kilometer nul op kop rijdt. Quick Step en dat soort ploegen zullen de koers maken, dus kunnen wij iets meer de kat uit de boom kijken.’

Wat zijn jouw persoonlijke ambities na zo’n goed jaar?

‘Voor de klassiekers vind ik dat eigenlijk best lastig om te zeggen. Ik heb amper klassiekers gereden, dus ik ben vooral heel benieuwd hoe ver ik daarin kan komen. Qua profiel zou ik het goed moeten kunnen. In de andere grotere koersen hoop ik vooral in de finales mee te doen en dat is stiekem ook wel de verwachting vanuit UAE.’

Vind je het niet gek dat je nog nooit een grote klassieker hebt gereden, maar straks wel als schaduwkopman gaat debuteren?

‘Wel een beetje, ja. Ze hebben bijna meer vertrouwen in mij dan dat ik in mezelf heb. Dat is natuurlijk wel fijn, dat ze echt in je geloven en iets in je zien.’

Kun je jezelf eigenlijk al omschrijven als renner?

‘Nou, nee, eigenlijk niet.’

Op langere beklimmingen kon je bijvoorbeeld ook goed mee. Heeft dat je verrast?

‘Ik wist dat ik goed kan klimmen, maar ik kon nu soms best wel verrassend mee met bepaalde gasten. Het is een ontdekkingstocht. In de Ronde van Luxemburg reed ik voor de tweede keer een tijdrit en reed ik meteen top vijf. Bij de junioren kon ik al wel tijdrijden, maar ik kom er nu achter dat ik het op dit niveau ook kan. Ik reed in 2022 ook veel kleinere wedstrijden, dus ook in dat opzicht wordt het in de WorldTour ook een grote ontdekkingstocht.’

Wat zijn je dromen?

‘Poeh, dat weet ik eigenlijk niet. Ik heb eigenlijk nooit echt de droom gehad om profwielrenner te worden. Ik wil altijd eerst zien of ik iets echt wil en leuk vind, voordat ik kan gaan dromen. Ik heb ook fysiotherapie gestudeerd en daarvoor stage gelopen, maar dan zit ik toch liever lekker op de fiets. Ik weet gewoon niet waar het einde ligt en of het ooit realistisch is om te denken dat ik een klassieker kan winnen. Ik heb al een paar mooie koersen gewonnen, dus ik hoop nu een stapje hoger ook te winnen, in bijvoorbeeld een semi-klassieker.’

Winnen is dus wel het doel, of durf je dat woord nog niet in de mond te nemen?

‘Ik hoop het eigenlijk stiekem wel, maar ik weet het nog niet.’

Je zei al dat UAE misschien wel meer vertrouwen in jouw heeft dan je zelf hebt. Hebben mensen jou altijd al moeten vertellen dat je eigenlijk heel goed bent?

‘Nou, daar kwam ik uiteindelijk zelf wel achter. Maar ik moet het altijd eerst even zien, voordat ik het kan geloven. Ik ben heel realistisch. Die overwinningen hebben er in ieder geval voor gezorgd dat ik meer zelfvertrouwen heb en dat ik weet dat ik met recht voor m’n plekje mag vechten in een peloton en bijvoorbeeld mee kan doen in een sprint. Dat helpt dus wel.’

Je bent nog niet veranderd als persoon als je ’s avonds in de spiegel kijkt tijdens het tanden poetsen?

‘Ik denk niet dat ik al sterallures heb, maar het is voor het vertrouwen wel goed. Ik maakte afgelopen jaar weleens een grapje dat ik een koers zou kunnen winnen, maar de mensen om mij heen weten dan dat er stiekem een kern van waarheid in zit. Dan zeggen ze wel tegen mij dat ik er beter geen grapjes over kan maken, omdat ze best weten dat ik er iets mee bedoel.’

We zijn allemaal benieuwd, inclusief jijzelf! Ik zie in ieder geval dit hele gesprek al een twinkeling in je ogen. Die is al wel een paar weken aanwezig?

‘Ja, het is gewoon wel heel vet als ik nu zie welke wedstrijden ik allemaal ga rijden en met welke gasten.’

Wanneer is jouw seizoen aan het einde van 2023 geslaagd?

‘Als ik echt een rol heb gespeeld in de grote koersen en de finales heb kunnen kleuren. Ik wil een mooi seizoen rijden!’

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)