Na gescheld en gespuug voor Van der Poel ziet cross lijdzaam toe hoe (online) haters zich nu op Iserbyt richten

Sinds Eli Iserbyt op 12 oktober op de fiets van Ryan Kamp stampte, staat de Belg van Pauwels Sauzen-Bingoal in de spotlights. Hij moest sorry zeggen, werd geschorst door de UCI en keerde afgelopen weekend uiteindelijk terug in het veld. Na zijn zege op zaterdag in Heerderstrand stelde Iserbyt dat hij de gevolgen van zijn actie probeert te dragen, maar dat er online een ongelofelijk golf vol haatreacties op hem afkwam. Niet voor het eerst bij hem, niet voor het eerst in de cross en helaas ook niet voor het eerst in de wielersport. In de Leiderstrui vroeg op zondag in Overijse daarom aan vier kernfiguren: hoe lossen we (online) pesten op?

Na de verkenning nam Iserbyt eerst zelf de tijd om enkele vragen te beantwoorden. Nadat hij in Heerderstrand de media al had opgeroepen om iets te doen aan de keiharde reacties, mikte hij een dag later opnieuw vol op de nieuwsbronnen. 'Ik denk dat het vooral aan de media is die reacties toelaten op hun berichten, om die te monitoren. Er zijn ook media die reacties niet toelaten en ik denk dat dat goed is. Als je het niet kan monitoren, moet je het niet toelaten, in mijn ogen.'

Over social media-reacties heeft Iserbyt het nog niet eens, de haat onder alleen al de vele nieuwsberichten was volgens hem veel te veel. 'De media heeft een grote rol, zij voeden de mensen, die lezen wat de journalisten schrijven. Vandaag de dag wordt het steeds belangrijker om de publieke opinie niet aan te wakkeren. Dat is voor mij het belangrijkste, dat de media beseffen dat ze daar een grote rol in hebben. Voorbij is het voor mij nog niet. Ik rijd weer wedstrijden, dus het zal langzaam gaan vervagen, maar dit blijven dingen die altijd bijblijven.'

Lees verder onder de foto

Vanthourenhout en Van der Haar houden zich vast aan 'echte crossfans'

'Ik heb niet echt gevolgd wat er allemaal is gezegd en ben sowieso niet echt iemand die met social media bezig is. Ik doe mijn eigen ding, ben ook al 30 jaar hè', reageert Michael Vanthourenhout als ploegmaat van Iserbyt op dezelfde vragen. 'Ik kan mij alleen wel voorstellen dat het niet leuk is als iemand zulke berichten stuurt. Ik denk wat dat betreft dat de reacties ook wel wat jaloezie in zich hebben. Voor iedereen die weleens in opspraak is geweest, is het niet leuk. Iedereen maakt weleens een fout en Eli verdient in dezen een tweede kans. Ik heb hem in Ardooie voor het laatst gezien, maar heb hem wel een bericht gestuurd dat ik de straf iets te zwaar vond. De UCI heeft echter beslist en daar kunnen wij niets tegen doen. Het was gewoon jammer.'

Vanthourenhout doet daarom een dringende oproep: 'Iedereen heeft zijn of haar favoriet, maar dat betekent niet dat je anderen moet gaan uitschelden. We kunnen er weinig aan veranderen en kunnen alleen maar oproepen dat iedereen een beetje respectvol moet zijn naar iedereen. Dat zou mooi zijn.' Dat zegt ook Lars van der Haar, die namens Baloise Trek Lions al jarenlang als Nederlander meedoet in een veelal Belgische sport. 'De echte crossfans doen het niet, dat zijn de mensen waar wij het uiteindelijk van moeten hebben.'

Lees verder onder de foto

Van der Haar nodigt criticasters uit, ploegbaas Nys raadt dat af

Toch weet ook de inmiddels 33-jarige Van der Haar dat het probleem groot is. Nu is het Iserbyt, maar online en langs het parcours worden vele renners in een jaar verbaal aangevallen. Of fysiek: Mathieu van der Poel werd in de cross en op de weg zelfs al meermaals bespuugd en bekogeld met glazen urine en zelfs een petje. Dat ging in de crosszover, dat hij vorige winter een fan in het gezicht spuugde. 'Achter een laptop is het zo makkelijk om iemand helemaal verrot te maken. Dat is gewoon heel triest. Ik heb het zelf gelukkig niet echt meegemaakt, al waren er weleens één of twee reacties die niet leuk waren om te lezen. Kom maar een keer aan de camper praten, dan leg je het uit en krijg je begrip.'

De discussie aangaan, is iets wat Baloise Trek Lions-ploegbaas Sven Nys zijn renner Van der Haar afraadt. 'Er zijn heel veel campagnes rond pesten en dat we dat een halt moeten toeroepen, maar via social media kan het gewoon anoniem. Je weet totaal niet wie het is, dus dat is jammer en heel moeilijk om iets tegen te doen. Het enige wat je kan doen, is er vooral niet op reageren. Als je dat doet, wordt het alleen maar erger.' Van der Haar oppert in dat geval een ander idee: 'Je merkt het helaas overal en ik zou echt niet weten wat je ertegen kan doen. Het is een grote anonimiteit achter het scherm. Misschien de comments uitzetten? Zodat niemand meer op je foto's kan reageren, maar is dat de oplossing? Ik doe dit al vijftien jaar en vijftien jaar gaat het goed. Maar als je één minuscuul foutje maakt, maken ze je af.'

Lees verder onder de foto

Sven Nys hamert op goed gedrag bij Baloise Trek Lions

'Het gaat niet alleen hard op renners in, maar op iedereen die een beetje in de belangstelling staat. Op social media kunnen mensen heel makkelijk hun mening geven, zonder dat ze daarvoor op de vingers worden getikt', zegt Nys er verder over. 'Dat is niet nieuw, iets wat social media met zich mee heeft gebracht. Het is jammer dat tegenwoordig iedereen zich journalist mag noemen en dat er weinig aan zulke comments wordt gedaan. Als je veel succes hebt, heb je veel tegenstanders, die liever hebben dat je op je bek gaat. Dat heb ik vroeger als atleet ook ervaren.'

Dat kan Van der Poel als ster in de cross beamen, al valt het op dat Baloise Trek Lions z'n renners ondanks vele zeges vrij weinig in de hoek heeft waar (online) de klappen vallen. 'Wij hebben het als ploeg nog niet echt van dichtbij meegemaakt en het is ook wel waar ik binnen de ploeg misschien wel meer op hamer dan op presteren: probeer altijd correct te reageren, ook in een stress-situatie', aldus Nys. 'De effecten voor de renner en de ploeg zijn op de lange termijn zo negatief, dat moeten we proberen te vermijden. Kalm blijven is het belangrijkste, maar dat is niet altijd makkelijk. Ik begrijp soms ook wel dat iemand uit z'n dak gaat, maar we hameren erop dat we dat vermijden. Dat is geen garantie dat het nooit gaat gebeuren, maar tot dusverre gaat het goed bij ons.'

Lees verder onder de foto

Is tumult ook ergens de redding voor het veldrijden?

Advocaat van de duivel: de video van Iserbyt en Kamp ging de wereld rond en de cross stond weer even in de spotlights. Nederlands kampioen Joris Nieuwenhuis zei doodleuk dat dit 'wel goed is voor het veldrijden'. Nys kan eenzelfde mening niet helemaal onderdrukken. 'Je wil zelf niet de persoon zijn die het meemaakt, maar het heeft altijd rond wedstrijden bestaan en bij de cross gehoord. Ik zeg niet dat dit iedere week moet gebeuren, want ik heb Eli's actie ook veroordeeld. Maar het trekt wel aandacht, en we doen er nu weer een interview over.'

Als Iserbyt dergelijke reacties wil voorkomen, dient hij zich volgens Nys gewoon te gedragen. 'Eli beseft zelf ook wel dat wat hij gedaan heeft volledig fout was en dat je daar kritiek op krijgt. Daar gaat hij, los van de straf van de UCI, de komende weken of misschien wel maanden de gevolgen van dragen. Dat wist iedereen, dat de impact heel groot ging zijn. Helaas hoort dat bij in de belangstelling staan, dat je dan die bagger over je heen krijgt.'

Waarom Iserbyt niet voor het eerst de kop van jut is en zijn eigen renners buiten schot blijven? Nys weet niet precies hoe dat komt. 'Of je wel of niet leuk wordt gevonden, kan te maken hebben met rijstijl, of de manier waarop je communiceert naar buiten toe. Ik zeg niet dat dat bij iemand als Eli zo is, maar wel dat dat soort factoren eraan kunnen bijdragen dat zoiets gebeurt. Je hebt dat niet altijd in de hand, je moet gewoon jezelf blijven. Als je altijd achter je uitspraken en je manier van koersen staat, dan glijdt dat van je af.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)