Afscheidstournee: Valverde niet meer koning van de jungle, bijt Nibali nog één keer in Lombardia?

We kunnen het hier gaan hebben over renners die met hoogvorm terugkomen van het WK, over renners die zich in eigen land wekenlang hebben voorbereid op het Italiaanse najaar, of over de belangen die er in de najaarsklassiekers op het spel staan voor de UCI Team Ranking. Niets van dat alles. De herfst-koersen in Italië - met Il Lombardia als ultieme afsluiter - vormen de afscheidstournee van twee grote meneren, die op 8 oktober in Lombardije afscheid nemen.

Het is de hoogste tijd, want als winnaars niet meer winnen, worden ze zo gewoontjes. En als Alejandro Valverde in de afgelopen 21 (!) jaar iets niet was, was het gewoon. De 42-jarige Spanjaard heeft minder haren op zijn hoofd dan dat hij overwinningen heeft. 133 stuks tot dusverre, met werkelijk van alles wat. Een grote ronde, een WK, meerdere Monumenten, ritzeges in alle grote rondes, al die eindzeges in rittenkoersen van een week... Wie naar het palmares kijkt van Valverde, ziet dat het rijtje compleet is.

En dus weegt bij El Imbatido (de ongeslagene) het sentiment door dat hij nog wel wint, maar in zijn ogen ongetwijfeld niet meer genoeg. In 2020, 2021 en 2022 won hij in totaal zes keer en slechts één keer op WorldTour-niveau. Ter vergelijk: in 2018 alleen al was het veertien keer raak, waaronder op het WK in Innsbrück. In de regenboogtrui won hij in 2019 nog eens vijf keer, maar eigenlijk werd daar de neerwaartse spiraal wel een beetje ingezet.

Valverde deed overal nog wel mee, maar meestal was het voor een ereplaats. Valverde zei zijn hele leven dat hij voor anderen reed, maar dat deed hij eigenlijk nooit. Totdat hij de afgelopen seizoenen daadwerkelijk soms een beurtje deed voor bijvoorbeeld Enric Mas. Prachtig gebaar, maar als de koning van de jungle voor het grote publiek wordt weggespeeld door de jongeren, is er geen houden meer aan. Dan moet je de knoop doorhakken, die Valverde jarenlang niet wilde doorhakken. Stoppen deed hij al vijf of zes keer, maar hij stond altijd gewoon weer aan de start.

Ergens gloort een sprankje hoop dat hij ook in 2023 gewoon weer een wedstrijd wint in Murcia, of in de Ruta del Sol. Het is slechts hoop, want wie Valverde ziet en hoort, weet dat het voorbij is. In Italië rijdt hij de komende weken nog enkele koersen. Hij werd al tweede achter Sjoerd Bax in de Coppa Agostini en vierde in de Giro dell'Emilia. Nu volgt nog Tre Valli Varesine en vervolgens het grote afscheid in Il Lombardia. Winnen? Zit dat er in zijn laatste dagen als prof nog in? Niemand die het verwacht, veel wielerfans die het wel zullen hopen.

Vlijmscherpe tanden van Nibali zijn toe aan een kunstgebit

In Italië zal het ze worst wezen dat Valverde zijn fiets straks aan de haak hangt. In de Laars van Europa breekt een periode van nationale rouw aan, als ook Vincenzo Nibali in de Ronde van Lombardije zijn laatste koers rijdt. Het zal niet bij een duizendtal namen op de weg blijven, Italië neemt in oktober ongetwijfeld op grootse wijze afscheid van de coureur die Italië in zijn 18-jarige carrière de meeste successen berzorgde. De 37-jarige Italiaan zal met Valverde overal op de voorposten van start gaan, maar wat voor Valverde geldt, geldt ook voor Nibali.

Won Valverde sinds 2019 nog zes keer, voor Nibali was het nog slechts twee keer raak sinds corona in 2020 insloeg. In zijn thuiswedstrijd - de Ronde van Sicilië - beet de Haai van Messina vorig jaar nog één keer van zich af in een bergetappe. Hij won de rit en daarmee het eindklassement. Ook voor hem nog een paar mooie ereplaatsen in de afgelopen jaren, maar de ooit zo vlijmscherpe tanden van de Siciliaan zijn toe aan een kunstgebit of een serie kronen.

Renners worden niet meer bang als Nibali aanvalt, bergop of bergaf. Hij rijdt ze niet meer los, zoals hij in 2016 bergaf deed met Steven Kruijswijk in de Giro d'Italië. Hij snijdt de bochten nog steeds verfijnd aan, maar het is niet meer genoeg. Naar eigen zeggen reed hij de afgelopen grote rondes zijn beste waardes ooit, maar de jonge en zo talentvolle generatie kent geen mededogen met oude kampioenen. Haaien worden geslacht, ook als ze nog keurig vierde kunnen worden in de Giro, zoals Nibali dit seizoen.

Na 52 overwinningen - waaronder twee Giro's, één Tour en één Vuelta - gaat ook Nibali beginnen aan zijn laatste koersen. Hij reed de Coppa Agostoni van voren, doet nog Tre Valli Varesine en richt zich dan volledig op Il Lombardia. In tegenstelling tot Valverde zou het zomaar kunnen dat de Haai daar nog één keer fel van zich afbijt, op de wegen die hij als zijn broekzak kent. Nog één keer als een bezetene naar beneden door de haarspeldbochten van Lombardije. Het einde van een afscheidstournee, die in Italië nu toch écht gaat beginnen.

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)