Column: Een schandalig WK in Qatar, waar heb ik dat toch eerder gezien?

Amnesty International heeft deze week de FIFA opgeroepen om 'haar invloed te gebruiken zodat Qatar een einde maakt aan het misbruik van arbeidsmigranten uit landen als Nepal, India en Bangladesh.' Iedereen spreekt er schande van, dat het wereldkampioenschap voetbal gehouden wordt in een land dat de mensenrechten zo duidelijk schendt. Maar, ehm... een wereldkampioenschap in Qatar... gebeurt dat niet vaker?

Ik fris heel graag even het geheugen op, want er bestaat een grote kans dat u het WK wielrennen van 2016 niet meer heel duidelijk op uw netvlies heeft staan. Een regenboogtrui was bij hoge uitzondering toegestaan in Qatar. Het was de dag dat Tom Leezer bijna wereldkampioen werd. Heel kort leek hij met een late uitval op weg te zijn naar de wereldtitel, maar het mocht niet zo zijn. Peter Sagan sleepte er voor het tweede jaar op rij het goud in de wacht.

Tekst gaat verder onder de foto

Gaat er een belletje rinkelen? Mooi. Want is het niet geweldig wat de UCI met dit wereldkampioenschap wielrennen heeft bereikt in dat land? De wielerbond wilde heel graag bijdragen aan de mondialisering van het wielrennen. Nou, dat is wel gelukt. De Tour de France wordt de komende jaren op zeker gedomineerd door Qatari.... Toegegeven, er is inmiddels wel een aantal teams dat uit het Midden-Oosten komt, maar dat is net zoveel een lokaal product als alle voetbalteams met een oliesjeik aan het roer.

Net als de FIFA heeft de UCI zich laten misleiden door de miljoenen uit Qatar. Lekker cashen, heet dat. Net zoals de KNVB nu, heeft de KNWU toen nauwelijks actie ondernomen. Alleen Marijn de Vries heeft achteraf nog een poging gewaagd om een vergelijkbaar WK in de toekomst te voorkomen. Het gebrek aan actie viel destijds alleen minder op. Dat komt door de minder zichtbare link tussen het WK wielrennen en de mensenrechtenschendingen (er zijn immers geen 6500 doden gevallen bij de organisatie), maar ook doordat er simpelweg veel minder aandacht voor wielrennen is dan voor voetbal. Ook in kwesties zoals deze.

Eigen belang boven dat van arbeidsmigranten

Het WK wielrennen in 2016 heeft vrijwel niets verbeterd aan de mensenrechten in Qatar. Ik vrees dat het WK voetbal in 2022 ook weinig gaat opleveren. Organisaties als de FIFA en UCI hebben niet hun bestaansrecht gekregen om voor een ander belang op te komen dan het eigen belang. Waarom zou dat opeens veranderen?

Maar kijk nou naar de sporters. Sagan werd ook in 2015 wereldkampioen. In zijn speech na de wedstrijd vroeg hij aan iedereen om aandacht te schenken aan alle problemen in de wereld. Heel nobel, maar in het jaar erop ging hij, ironisch genoeg, naar Qatar om zijn titel te verlengen. Als zelfs iemand die maatschappelijke aandacht vraagt voor wereldproblemen niet in staat is om een WK te boycotten, wie dan wel?

We moeten ophouden met hopen dat sporters en sportorganisaties de wereld willen gaan verbeteren. Sporters maken de keuzes in het belang van hun carrière (uitzonderingen daargelaten), de organisaties kiezen in het belang van hun geld. De échte oplossing voor het oplossen van mensenrechtenschendingen heb ik ook niet, maar bij het doorstrepen van hopeloze oplossingen komen we daar in ieder geval steeds een klein stapje dichterbij.

Door: Wesley van Bavel - w.vanbavel@indeleiderstrui.nl