Column: Pogacar, Lavreysen of Van Vleuten: het is tijd voor een nieuwe Velo d'Or-opzet

Lijstjes. Veel sportliefhebbers zijn er gek op. Lijstjes van meeste overwinningen, lijstjes van verzamelde punten, transferlijstjes, grote lijstjes, kleine lijstjes: je kunt het zo gek niet verzinnen of er is wel iemand die gewaagd heeft het op een rij te zetten. Niet voor niets trekt een site als ProCyclingStats de aandacht van de wielervolgers. Ze zijn immers gek op klassementen en statistieken.

Daarom is de verkiezing van de beste wielrenner aan het eind van het seizoen altijd boeiend. De Velo d’Or, zoals de prijs genoemd wordt, is altijd voer voor genoeg discussie. Hoe vergelijk je immers verschillende disciplines met elkaar? Is het logisch dat de mannen en vrouwen voor dezelfde prijs meedingen? Het zijn vragen waar je vanzelfsprekend de nodige voors en tegens voor kunt bedenken.

Dat het gek voelt om alles op een hoop te gooien, wordt ook wel bewezen door de erelijst van de Velo d’Or. In het verleden werd de prijs alleen maar gewonnen door wielrenners op de weg. Ook was er tot op heden geen enkele vrouw die aanspraak maakte op de titel volgens de jury. Toch opvallend, gezien de overmacht waarmee sommige vrouwen de afgelopen jaren hun sport gedomineerd hebben. Het is een dominantie die we de afgelopen jaren in ieder geval niet vaak teruggezien hebben in het mannenpeloton, uitzonderingen daargelaten.

Het is maar de vraag of dit jaar dat patroon doorbroken kan worden, want dit jaar is er wel één renner in het mannenpeloton te vinden die er met kop en schouders bovenuit stak: Tadej Pogacar. Met een overwinning in een grote ronde en twee Monumenten op zak valt een keuze voor de Sloveen zeer goed te rechtvaardigen. Wat mij betreft zijn alle andere renners in ‘zijn categorie’ bij voorbaat kansloos. Enigszins opvallend is het dus wel dat er nog zeven andere mannelijke wegwielrenners genomineerd zijn (Mathieu van der Poel en Wout van Aert als MTB’er en/of veldrijder hier even weggelaten).

Twaalf nominaties, maar slechts vier 'echte' kanshebbers

Het leuke aan lijstjes is volgens mij dat je op een duidelijke manier kunt zien wie ergens de beste in is. Om die reden ben ik zelf fan van de CQ-ranking, die op een heel open manier laat zien hoe zij punten toebedelen aan renners. Ze hebben de boel ook een stuk sterker afgebakend dan de Velo d’Or: het is een ranglijst die alleen geldt voor het wielrennen op de weg, voor mannen. In mijn ideale wereld zouden ze deze ook hebben voor het vrouwenpeloton. En daarnaast voor de baan, het veldrijden en de BMX.

De Velo d’Or komt op mij in veel opzichten over als een prijs die aansluit op de populariteit van het wielrennen in de jaren 90 en die sindsdien nog weinig veranderingen heeft ondergaan. Welke zin heeft het om Kasper Asgreen en Pogacar momenteel voor dezelfde prijs te nomineren? Ja, natuurlijk, Asgreen heeft een supergoed seizoen achter de rug. Hij heeft alleen geen enkele aanspraak op de prijs als je enige vorm van logica hanteert. Het zou een schijnverkiezing zijn als het anders zou uitpakken.

Wat dat betreft maken er van deze genomineerden maar vier écht kans op de prijs. Pogacar zogezegd, maar ook Van der Poel (als wereldkampioen veldrijden dan maar vertegenwoordigd), Annemiek van Vleuten en Harrie Lavreysen. Laatstgenoemden waren overduidelijk de sterkste in hun onderdelen en zouden daarom ook een veel prominentere nominatie mogen krijgen, of de hoofdprijs, wat mij betreft.

Prijs is toe een een nieuwe opzet

Voor de toekomst, of dat nou de Velo d’Or of een andere partij is die een vergelijkbare prijs wil uitreiken, stel ik dan ook graag een ander systeem voor. Maak categorieën, stel logische criteria op waaraan je de winnaars per categorie afmeet en laat deze winnaars vervolgens als ‘genomineerden’ over aan een vakjury. Dan heb je toch nog de discussie (en daarmee aandacht voor de prijs), maar houd je het wel enigszins inzichtelijk.

Het enige waar je dan nog rekening mee moet houden, is dat sommige renners in meerdere disciplines uitkomen en daardoor buiten de boot kunnen vallen. Denk aan een Filippo Ganna, maar ook Wout van Aert, Lotte Kopecky en Tom Pidcock. Ook Van der Poel zou door zijn veelzijdigheid waarschijnlijk niet genomineerd worden in deze opzet. Het zijn de uitzonderingen waar ook over nagedacht moet worden. Het vrijhouden van enkele plekjes op de lijst zou dit vervolgens nog kunnen voorkomen.

Er is een mogelijkheid dat de prijs vervolgens nog steeds altijd naar de mannelijke wegwielrenner gaat, maar dan wordt het in ieder geval wat duidelijker hoeveel belang we écht aan deze prijs moeten hechten. Doe mij tot die tijd maar wat andere lijstjes…

Door: Jannick van der Hooft - j.vanderhooft@indeleiderstrui.nl