Tanel Kangert: waar Kruijswijk zijn Waterloo vond, was cirkel voor Estse superknecht rond

Ook in 2022 zijn er weer een heel aantal toprenners die hun fiets aan de wilgen hangen. Philippe Gilbert, Alejandro Valverde, Niki Terpstra... maar ook Tangel Kangert, de stugge Est die in zijn loopbaan aan de basis stond van tal van successen van Vincenzo Nibali. In de Leiderstrui licht de meesterknecht in dit artikel uit.

Kangert zag op 11 maart 1987 het levenslicht in Vändra, een dorp in het midden van Estland. Toen Kangert geboren werd, was het echter nog de Sovjet-Unie. Na het uiteenvallen van die unierepubliek werd de Republiek Estland op 8 mei 1990 uitgeroepen en in 1991 ook erkend als soevereine staat. Tot zover het lesje geschiedenis.

Kangert in de speeltuin met generatiegenoot Taaramäe

Enkele weken later werd Rein Taaramäe, die andere bekende wielrenner van deze generatie uit Estland, geboren. De twee groeiden samen op en gingen samen naar de kinderopvang, waar ze beste vrienden werden die samen de grote wielerwereld wilden bestormen. Daar slaagden ze goed in, daar Kangert in 2005 op 18-jarige leeftijd de prestigieuze Vredeskoers wist te winnen. Taaramäe eindigde als derde.

Wielrennen was toentertijd geen grote sport in Estland, maar er was wel de pezige sprinter Jaan Kirsipuu. Die spurtbom won tussen 1999 en 2004 vier keer een etappe in de Tour de France, maar wist de ronde nooit uit te rijden door zijn geringe klimkwaliteiten. Desondanks geloofden de Franse ploegen - waar Kirsipuu ook bijna heel zijn loopbaan voor reed - in het klimtalent van zowel Kangert als Taaramäe.

AG2R hengelde in 2007 naar de diensten van Kangert, terwijl Cofidis - waar Janek Tombak, een andere Est, al voor reed - Taaramäe wist te verleiden. Beide coureurs werden in 2008 dus prof en begonnen helemaal niet onverdienstelijk aan hun loopbaan, maar in 2009 begon het uiteen te lopen. Waar Taaramäe de wielerwereld bestormde met goede prestaties in de Vuelta, Ronde van Zwitserland, Ronde van Romandië (derde!) en nog vele koersen, moest Kangert serieus vrezen voor zijn loopbaan door een hardnekkige knieblessure aan beide benen.

Kangert moet op jonge leeftijd vrezen voor einde van loopbaan

Op zijn blog schreef hij daar eind 2008 voor het eerst over. 'Ik heb de definitieve oplossing van het probleem twee keer uitgesteld, de injecties laten zetten en er drie maanden mee geracet. Ik wil geen injecties meer, ik ben pas 21, ik moet een andere en definitieve oplossing vinden. De stemming is eigenlijk best slecht, alsof ik een machine met een goede motor ben, maar waarvan de wielen vastzitten...'

Begin 2009 begon Kangert te twijfelen. 'Eerlijk gezegd ben ik van nature geen pessimist, ik ben een realist. Ik denk altijd na over wat en hoe kan. Ik voorspel: rond de zestig procent is de kans om volgend jaar door te gaan. Het feit is dat een team een ​​man die niet kan fietsen niet zal houden', aldus de toen 21-jarige Est over zijn toekomst.

En zo geschiedde: tussen augustus en oktober reed Kangert nog enkele wedstrijden voor AG2R, maar zijn contract werd niet verlengd. Kangert besloot terug naar de basis te gaan: genieten van het fietsen. Dat deed hij door zich aan te sluiten bij een amateurvereniging in Saint-Étienne en daar ook voor te gaan veldrijden en aan fietsmarathons mee te doen. 'Ik sta in vuur en vlam als een opgewonden jongetje dat eraan denkt om met de fiets in het bos rond te spetteren', klonk het.

Namens die amateurclub won Kangert wel 'gewoon' het kampioenschap tijdrijden in zijn land en met de knieproblemen achter zich begon hij het licht ook weer te zien. 'Ik heb gewoon een geweldig mooi leven', benadrukte hij meermaals op zijn website. Dat zag ook Astana, de WorldTour-ploeg die het in 2011 aandurfde om Kangert weer in de selectie op te nemen.

Kangert vindt zijn roeping (en Kazachse Tenge) als superknecht van Nibali 

Astana was destijds een ploeg in heropbouw na het vertrek van Alberto Contador en de zijnen, maar daar paste Kangert juist uitstekend in. Met de Vuelta van 2011 in de benen boekte hij in de Ronde van Zwitserland van 2012 een fenomenale ritzege op de slotdag, waarmee hij zich uitstekend in de kijker reed bij zijn ploeg. Astana trok voor 2013 Nibali aan en dat bleek een schot in de roos voor alle partijen, inclusief Kangert.

De betrouwbare Est werd opgenomen in de ploeg voor de Giro van 2013, waar hij indruk maakte op zijn kopman. Kangert eindigde achter de Britten Dowsett en Wiggins als derde in de 55 kilometer lange tijdrit, maar was vooral in de bergen van goudwaarde voor Nibali. De Haai van Messina won de Giro, Kangert werd zelf knap veertiende als meesterknecht en mocht met de klap een dik, vet driejarig contract tekenen bij Astana. Laat die Kazachse Tenges maar stromen, moeten ze gedacht hebben in Astana. Legendarisch zijn de beelden waarin Kangert als taaie Est zijn kopman door de sneeuwmuren van de laatste etappes sleurt.

Na een zesde plek in de Ronde van Zwitserland en negende plaats in de Ronde van Polen mocht hij ook weer mee naar de Vuelta als superadjudant van Nibali, die in die ronde verrassend stuitte op fietsopa Chris Horner. Kangert zelf werd elfde in die ronde, maar ondertussen werd er al een plannetje gesmeed voor de Tour de France van het jaar daarop: daar moest het gebeuren, voor Nibali, Astana en ploegbaas Alexandre Vinokourov.

Eind november had de ploeg de selectie voor de Tour van het jaar daarop, zoals nu Jumbo-Visma dat doet. Kangert hoorde samen met Lieuwe Westra en Jakob Fuglsang tot de superadjudanten van Nibali, die verder mocht rekenen op zijn Italiaanse kern met Michele Scarponi, Alessandro Vanotti en de betrouwbare Oostblokkers Andriy Grivko, Maxim Iglinsky en Dmitri Gruzdev.

Kangert aan de basis van grote successen van Nibali

De resultaten in het voorjaar deden er niet toe: de Tour, daar moest het gebeuren. Al op dag twee sloeg Nibali in Sheffield zijn slag, om de gele trui vanaf die etappe niet meer af te staan. De kasseienrit op dag vijf staat in het geheugen gegrift van veel Nederlanders: stortregen, Westra die Fuglsang en Nibali over de natte Roubaix-keien wist te leiden en Lars Boom die daar met een fenomenale ritzege (en Astana-contract voor het jaar daarop) zijn slag sloeg. Wielergeschiedenis, vanuit Nederlands perspectief.

In de bergen bleek Kangert net als zijn ploeggenoten van onschatbare waarde voor Nibali, die uiteindelijk met vier ritzeges en de eindzege huiswaarts keerde. Het jaar daarop mocht Kangert het samen met de jonkies Mikel Landa en Fabio Aru gaan proberen in de Giro, deels voor eigen succes. De Est werd uiteindelijk na een puike ronde dertiende, maar stond wel aan de basis van de podiumplaatsen en meerdere ritzeges van zijn jongere ploeggenoten. Vervolgens mocht hij aan de zijde van Nibali naar de Tour, maar was het vooral zaak om de kopman bij moeilijke momenten te ondersteunen. De Italiaan eindigde uiteindelijk als vierde.

2016 was het jaar van de remonte van Nibali en Kangert: samen trokken ze naar de Giro, nadat Kangert met twee ritzeges in de Giro del Trentino blijk liet zien van hoogvorm. In die Ronde van Italië stuitten ze echter op de ongelofelijk sterke Steven Kruijswijk, die fluitend naar de eindzege leek te gaan rijden. Nibali liet zich echter niet kennen en zette de Nederlander in de afdaling van de Colle d'Agnello op dag negentien onder druk, die vervolgens de beroemde val in de sneeuwmuren maakte. Kruijswijk was aangeschoten wild en op de voorlaatste dag pakte Nibali, met behulp van een zeer sterke Kangert vanuit de kopgroep, het roze en de eindzege. Dat Taaramäe, aanwezig in diezelfde kopgroep, de rit won maakte de cirkel rond voor de man uit Estland.

Loopbaan Kangert gaat als een nachtkaars uit

In 2017, na eind 2016 nog de Abu Dhabi Tour te hebben gewonnen, keerde Kangert als kopman terug in de Giro, maar een weerzinwekkend harde val tegen een paaltje maakte - terwijl hij zevende stond en aan het oprukken was in het klassement - een einde aan zijn Giro en seizoen op dag vijftien. Kangert botste vol op een paaltje, vloog over de kop en bleef met veel pijn achter op het asfalt.

Mede daardoor wist Kangert lange tijd zijn topniveau niet te bereiken en hij besloot dat het in 2019 tijd was om andere oorden op te zoeken. EF Education bood hem een contract aan, maar echt overtuigen kon hij daar niet. Kangert was zoals altijd de degelijkheid zelve en reed zijn resultaten wel bijeen, maar zonder een echte topkopman was het moeilijk om zichzelf te onderscheiden. Ondertussen kende hij zijn plek in het peloton ook wel: meesterknecht, dat lag hem het beste.

Zodoende ging hij voor 2021 graag in op het aanbod van BikeExchange-Jayco om Simon Yates te gaan ondersteunen in zijn jacht op meer grote rondes. In de Giro van dat jaar hielp hij de Brit nog mee naar het podium, maar het seizoen 2022 bleek er één te veel voor de 35-jarige man uit Estland. Veel koersen reed hij niet meer en uiteindelijk bleek een DNF in de Ronde van Lombardije zijn laatste wapenfeit.

Zoals we hem kennen, gebeurde zijn afscheid niet met de grote trom. 'Ik ben dankbaar voor alle mensen die ik heb ontmoet en alle wedstrijden die ik heb gereden. Eén ding kan ik alvast zeggen: ik krijg nooit genoeg van koffiestops', luidde de korte afscheidsbrief van de Est.

Tom van der Salm (Twitter: @TomvanderSalm) | e-mail: t.vandersalm@indeleiderstrui.nl)